Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Nowym Sączu

UZASADNIENIE

wyroku z 21.02.2022 r.

Powód J. K., w pozwie z 28.03.2021 r., skierowanym przeciwko B. (...) Niestandaryzowanemu Sekurytyzacyjnemu Funduszowi Inwestycyjnemu Zamkniętemu z siedzibą w G., domagał się pozbawienia w części, tj. w zakresie kwoty 3.196,22 zł, wykonalności nakazu zapłaty wydanego przez Sąd Rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie w dniu 20.02.2002 r., zaopatrzonego w klauzulę wykonalności postanowieniem z 5.11.2003 r. Jednocześnie domagał się zasądzenia kosztów procesu na jego rzecz, zwolnienia go od kosztów sądowych w całości i ustanowienia dla niego pełnomocnika z urzędu (k. 2).

W uzasadnieniu podał, że nakazem zapłaty z 20.02.2002 r. Sąd zasądził od J. K. na rzecz (...) Sp. z o.o. kwotę 4.078,31 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 29.08.2001 r. oraz kosztami procesu. Wskazał, że zasądzoną należność spłacił w ratach po 382 zł miesięcznie, a dwukrotnie w kwotach 360,28 zł i 543,98 zł (co dało łącznie 3.196,22 zł). Pomimo powyższego, Komornik prowadzi postępowanie egzekucyjne w sprawie KM 386/20, a egzekucja prowadzona jest do kwoty 5.000 zł (na którą składają się: należność główna 4.078,31 zł, odsetki w kwocie 22,29 zł, koszty sądowe w kwocie 596,60 zł, koszty adwokackie w kwocie 225 zł.) Pomimo dokonanych wpłat, ani pozwany, ani jego poprzednicy prawni nie ograniczyli egzekucji, przez co pozew jest zasadny.

Postanowieniem z dnia 14.04.2021 r. Sąd zwolnił powoda od kosztów sądowych w sprawie w całości i ustanowił dla powoda pełnomocnika z urzędu (k. 19), na którego Dziekan (...) wyznaczył adw. A. T. (k. 43).

Strona pozwana B. (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w G., w piśmie z dnia 06.05.2021 r., stanowiącym odpowiedź na pozew domagała się oddalenia powództwa w całości i zasądzenia na jego rzecz kosztów procesu, według norm przepisanych (k. 26-27).

W uzasadnieniu wskazano, że istotą powództwa opozycyjnego jest wykazanie, że tytuł wykonawczy nie odpowiada istotnemu i rzeczywistemu stanowi rzeczy, jednak jako takie nie może prowadzić do ponownego merytorycznego rozpoznania sprawy zakończonej prawomocnym orzeczeniem sądowym, ponieważ nie stanowi to celu postępowania. Przedstawione przez powoda dowody wpłat posiadają pieczęci wskazujące na fakt, że wpłaty były dokonywane przed wydaniem nakazu zapłaty. Powód mógł więc skorzystać z prawa sprzeciwu od nakazu zapłaty, skoro zaś tego nie zrobił, to pozwany nie powinien ponosić tego konsekwencji.

W piśmie z dnia 05.07.2021 r. pełnomocnik powoda z urzędu podtrzymał dotychczasowe stanowisko powoda. Jednocześnie wniósł o przyznanie mu wynagrodzenia za pomoc prawną świadczoną powodowi z urzędu oraz na wypadek nieuwzględnienia powództwa – nieobciążanie powoda kosztami procesu stosownie do art. 102 k.p.c. (k. 48).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 20.02.2002 r. Sąd Rejonowy dla Warszawy Śródmieścia w Warszawie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, sygn. akt I Nc 32116/01, którym nakazał pozwanemu J. K., aby zapłacił na rzecz powoda (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. kwotę 4.078,31 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 29.08.2001 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 596,60 zł, tytułem kosztów procesu, w terminie dwóch tygodni od doręczenia nakazu zapłaty albo wniósł w tym terminie sprzeciw.

Z uwagi na brak sprzeciwu pozwanego, ww. nakazowi zapłaty została nadana klauzula wykonalności w dniu 05.11.2003 r.

Na podstawie ww. tytułu wykonawczego Komornik Sądowy J. B. prowadził egzekucje: KM 2589/03 (zakończoną 29.03.2004 r.), KM 60334/08 (zakończoną 30.12.2008 r.), KM 155232/12 (zakończoną 31.12.2012 r.), KM 518986/14 (zakończoną 10.10.2017 r.), w trakcie których nie udało się wyegzekwować żadnych kwot na rzecz wierzyciela.

Dowód: nakaz zapłaty w postepowaniu upominawczym – k. 18 akt KM 286/20

Należność główna wynikająca z ww. nakazu zapłaty miała źródło w trzech niezapłaconych fakturach, tj. nr (...), która została wystawiona w dniu 09.02.2000 r. na kwotę 2.553,35 zł (z której niezapłacona kwota to 1.333,25 zł, a odsetki 478,60 zł), nr (...), która została wystawiona w dniu 09.03.2000 r. na kwotę 1.296,50 zł oraz 443,84 zł odsetek; nr (...), która została wystawiona w dniu 09.04.2000 r. na kwotę 397,21 zł oraz 128,91 zł odsetki – łącznie 4.078,31 zł.

Dowód: zestawienie niezapłaconych faktur – k. 12

Powód dokonał następujących wpłat:

a)  w dniu 7.12.1999 r. na kwotę 360,28 zł, tytułem zapłaty za fakturę (...)

b)  w dniu 03.01.2000 r. na kwotę 543,94 zł, tytułem zapłaty za fakturę nr (...)

c)  w dniu 10.01.2001 r. na kwotę 382 zł, tytułem spłaty rat należności za usługi (...)

d)  w dniu 09.02.2001 r. na kwotę 382 zł, tytułem spłaty rat należności za usługi (...)

e)  w dniu 09.03.2001 r. na kwotę 382 zł, tytułem spłaty rat należności za usługę (...),

f)  w dniu 10.04.2001 r. na kwotę 382 zł, tytułem spłaty rat należności za usługę (...)

g)  w dniu 09.05.2001 r. na kwotę 382 zł, tytułem spłaty rat należności za usługę (...)

h)  w dniu 08.06.2001 r. na kwotę 382 zł, tytułem spłaty rat należności za usługę (...)

Dowód: potwierdzenie dokonanych wpłat – k. 12/2-14

Powyższy stan faktyczny, sąd ustalił na podstawie dowodów powołanych w opisie stanu faktycznego, a to: materiału dowodowego zebranego w aktach niniejszej sprawy, aktach sprawy prowadzonej przez Komornika R. L. o sygn. KM 386/20.

Dowody z dokumentów sąd uznał za wiarygodne z uwagi na okoliczność, iż stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo stwierdzone (art. 244 k.p.c.) oraz tego, że osoby, które je podpisały złożyły zawarte w nich oświadczenia (art. 245 k.p.c.). Korzystają one z domniemania autentyczności i prawdziwości – treść lub forma nie były kwestionowane przez strony, również sąd po zapoznaniu się z nimi nie powziął co do nich wątpliwości, ponadto nie były one kwestionowane przez żadną ze stron.

Zeznania powoda J. K. były chaotyczne, niespójne i wewnętrznie sprzeczne. Powód wielu istotnych kwestii nie pamiętał, zasłaniając się upływem czasu. Wskazał, że „najprawdopodobniej” kwoty, których dowody przedstawił dotyczyły kwot, które obejmowały nakaz zapłaty. Świadczy to o tym, że sam nie jest pewien z jakiego tytułu są przedstawione przez niego dowody wpłat. Okoliczność ta nie wynika też z przedłożonych przez powoda potwierdzeń wpłat, gdyż w tytule wpłat widnieją inne numery faktur niż te będące podstawą wydania nakazu zapłaty lub potwierdzenia te zawierają lakoniczne stwierdzenie: spłata rat należności za usługę (...)” – bez wskazania chociażby numeru faktury. Ponadto, część wpłat zostało dokonanych przed datą wystawienia faktur, będących podstawą wydania nakazu zapłaty. Okoliczności te w połączeniu z chaotycznymi zeznaniami powoda nie mogły stanowić podstaw uwzględnienia powództwa, tym bardziej, że przedłożone przez powoda faktury pochodzą z dat przed wydaniem nakazu zapłaty. Niewątpliwie okoliczność rzekomej spłaty zadłużenia powód mógł podnosić w sprzeciwie od nakazu zapłaty, który - jak sam oświadczył – został mu prawidłowo doręczony.

Sąd zważył co następuje :

W niniejszej sprawie powód domagał się pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego, jakim jest nakaz zapłaty wydany w postępowaniu upominawczym przez Sąd Rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie z dnia 20.02.2002 r., sygn. I Nc 32116/01, zaopatrzony w klauzulę wykonalności postanowieniem tamt. Sądu z 05.11.2003 r. częściowo, tj. w zakresie kwoty 3.196,22 zł, wskazując, że w tym właśnie zakresie powód spłacił żądanie wierzyciela.

Zgodnie z art. 840 k.p.c. dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli:

1)  przeczy zdarzeniom na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, a w szczególności kwestionuje istnienie obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym niebędącym orzeczeniem sądu, albo gdy kwestionuje przejście obowiązku mimo istnienia formalnego dokumentu stwierdzającego to przejście,

2)  po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło, albo nie może być egzekwowane, gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może powództwo oprzeć także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zarzut ten nie był przedmiotem rozpoznania w sprawie.

W orzecznictwie ugruntowało się stanowisko, zgodnie z którym, z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia dochodzi do prekluzji materiału faktycznego sprawy, w której zostało wydane. W związku z tym podstawą powództwa opozycyjnego skierowanego przeciwko sądowemu tytułowi egzekucyjnemu mogą być tylko twierdzenia wskazujące, że po zamknięciu rozprawy poprzedzającej wydanie orzeczenia nastąpiły okoliczności, wskutek których zobowiązanie wygasło z powodu wykonania lub z innych przyczyn albo nie może być egzekwowane. Nie mogą być podstawą takiego powództwa zarzuty skierowane przeciwko orzeczeniu, zmierzające do zmiany jego treści (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 15.10.1968 r., III CZP 86/68, oraz orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 8.02.1937 r., C III 357/35 oraz z dnia 2.04.1962 r., 2 CR 549/61).

Zobowiązany z tytułu wykonawczego nie ma więc możliwości kwestionowania w sprawie z powództwa przeciwegzekucyjnego ustaleń faktycznych i prawnych poczynionych w postępowaniu, w którym tytuł wykonawczy został wydany. Przeciwne przyjęcie stanowiłoby niedopuszczalną kontynuację prawomocnie zakończonego już postępowania o zapłatę, gdyż sąd rozpoznający to postępowanie orzekałby o istnieniu obowiązku płatniczego na dzień wydania orzeczenia stwierdzającego zobowiązanie, a nie na czas, w jakim dłużnik wystąpił z roszczeniem opartym na przepisie art. 840 k.p.c. W przypadku orzeczeń sądowych podstawą powództwa przeciwegzekucyjnego może być zatem jedynie podstawa ujęta w art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. i to wyłącznie wówczas, gdy zdarzenie powodujące wygaśnięcie zobowiązania lub niemożność jego egzekwowania, nastąpiły po wydaniu tego wyroku, a ściślej, po zamknięciu rozprawy (vide uchwała Sądu Najwyższego z dnia 23.05.2012 r., III CZP 16/12, LEX nr 1227607).

Innymi słowy Sąd rozpoznający niniejszą sprawę jest stosownie do treści art. 365 § 1 k.p.c. związany kwestionowanym orzeczeniem. Nie można więc opierać powództwa z art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. o twierdzenia dotyczące merytorycznej wadliwości rozstrzygnięcia będącego podstawą kwestionowanego tytułu wykonawczego. Argumenty przytoczone w uzasadnieniu pozwu nie mieszczą się bowiem w ramach podstaw powództwa przeciwegzekucyjnego. Dowody wpłat przedstawione przez powoda pochodzą z lat 1999-2001, w związku z czym powód mógł przedstawić je w sprzeciwie od nakazu zapłaty wydanego w dniu 20.02.2002 r. Na rozprawie w dniu 13.01.2022 r. oświadczył, że odpis nakazu zapłaty został mu doręczony, nic nie stało więc na przeszkodzie, by powód nakaz ten zaskarżył. Niezależnie od powyższego brak jest podstaw do przyjęcia, że przedłożone przez powoda dowody wpłat dotyczą żądania objętego nakazem zapłaty o sygn. I Nc 32116/01. Potwierdzenia wpłat na kwoty 543,94 zł (z dnia 03.01.2000 r.) i 360,28 zł (z 7.12.1999 r.) dotyczą bowiem innych faktur – co wprost wskazano z tytule przelewu. Pozostałe zaś potwierdzenia są opisane jako „spłaty rat należności za usługę (...)”. Brak jakichkolwiek podstaw do przyjęcia, że potwierdzenia te dotyczą faktur, na których oparte zostało powództwo w sprawie I Nc 32116/01, tym bardziej że sam powód nie pamiętał, czy przedmiotowe dowody wpłat dotyczyły tytułu wykonawczego, którego pozbawienia wykonalności domaga się powód w niniejszej sprawie. Z powyższego wynika, że powód nie sprostał wymogom z art. 6 k.c. i nie udowodnił podnoszonych przez siebie twierdzeń.

Na marginesie należy też wskazać, że żądanie objęte tytułem wykonawczym nie jest też przedawnione, gdyż na podstawie przedmiotowego tytułu wykonawczego prowadzonych było szereg postępowań egzekucyjnych, a zgodnie z art. 123 § 1 k.p.c. bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia.

W związku z powyższym, rzeczono jak w punkcie I wyroku.

W punkcie II Sąd na podstawie art. 98 k.p.c., zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 917 zł, tytułem zwrotu kosztów procesu, na którą złożyło się wynagrodzenie radcy prawnego reprezentującego pozwanego ustalone stosownie do § 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (900 zł) oraz opłata od pełnomocnictwa 17 zł.

W punkcie III sąd przyznał pełnomocnikowi z urzędu powoda wynagrodzenie w kwocie 738 zł brutto, tytułem wynagrodzenia za pomoc prawną świadczoną powodowi z urzędu (na podstawie § 8 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 03.10.2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. z 2019.18 t.j.).

W punkcie III sąd nieuiszczonymi kosztami sądowymi, od których poniesienia powód był zwolniony, obciążył Skarb Państwa.

Sędzia Agnieszka Poręba

ZARZĄDZENIE

1.  odnotować uzasadnienie,

2.  odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi powoda,

3.  kal. 14 dni.

Sędzia Agnieszka Poręba