Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Nowym Sączu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 maja 2024 roku

Sąd Rejonowy w Nowym Sączu V Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący:	SSR Bartosz Łopalewski
Protokolant:	St. sekr. sąd. Elżbieta Fałowska

po rozpoznaniu w dniu 20 maja 2024 roku w Nowym Sączu

na rozprawie

w postępowaniu odrębnym w sprawach gospodarczych

sprawy z powództwa Ł. K.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej

w S.

o zapłatę

I. zasądza od strony pozwanej (...) Spółki Akcyjnej w S. na rzecz powoda Ł. K. kwotę 1.198,98 zł (jeden tysiąc sto dziewięćdziesiąt osiem złotych dziewięćdziesiąt osiem groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie naliczanymi od dnia 26 września 2023 roku do dnia zapłaty;

II. zasądza od strony pozwanej (...) Spółki Akcyjnej w S. na rzecz powoda Ł. K. kwotę 387,00 zł (trzysta osiemdziesiąt siedem złotych) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie naliczanymi od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt GC 53/24 upr

UZASADNIENIE WYROKU

Stan faktyczny

(...) spółkę z o.o. w N. łączyła ze stroną pozwaną umowa ubezpieczenia typu Auto-Casco pojazdu o numerze rejestracyjnym (...).

Dowód: polisa (k. 13)

8 sierpnia 2023 roku doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzony został ubezpieczony pojazd.

(niesporne)

15 września 2023 roku powód sporządził kosztorys naprawy opiewający na kwotę 9.076,40 zł netto, czyli 11.163,97 zł brutto. Podstawą kosztorysu było przyjęcie stawki wynagrodzenia jako 187 zł netto za roboczogodzinę.

Dowód: kosztorys (k. 20)

Tego samego dnia kosztorys ten został przesłany stronie pozwanej.

18 września 2023 roku strona pozwana poczyniła na nim swoje adnotacje i odesłała powodowi. Nie zakwestionowała zakresu naprawy i elementów zamiennych koniecznych do jej przeprowadzenia. Poczynione na kosztorysie adnotacje dotyczyły wyłącznie stawki za prace blacharskie i lakiernicze.

Dowód: kosztorys z adnotacjami (k. 57-62)

Powód przeprowadził naprawę uszkodzonego pojazdu.

19 września 2023 roku wystawił fakturę VAT na kwotę 11.163,97 zł.

Dowód: faktura (k. 23)

Faktura ta została przesłana do strony pozwanej. Ta dokonała jej oceny i odnotowała „ zweryfikowanie” stawki do „ poziomu cen stosowanych na rynku lokalnym”.

Dowód: faktura z adnotacją (k. 24)

Strona pozwana wypłaciła kwotę 8.921,20 zł jako koszt naprawy netto oraz połowę podatku od towarów i usług.

Dowód: pismo z 25 września 2023 roku (k. 21)

Poszkodowana spółka zawarła z powodem umowę przelewu wierzytelności odszkodowawczej.

Dowód: umowa (k. 14-15)

Ocena dowodów

I.

Strona pozwana nie negowała zawarcia umowy ubezpieczenia oraz zajścia zdarzenia szkodzącego. Twierdziła jednak, że:

a)  umowa przelewu wierzytelności jest nieważna z uwagi na brak określenia ceny nabycia wierzytelności (k. 39), w dalszej kolejności zarzucała umorzenie wierzytelności przez konfuzję (k. 39/2),

b)  postanowienia § 18 ust. 1 OWU oraz 20 ust. 4 OWU pozwalały ograniczyć odszkodowanie do 80 zł netto za roboczogodzinę (k. 40), co wywodziła z twierdzenia o braku uzgodnienia sposobu/zakresu i kosztu naprawy.

II.

Sąd uznał za udowodnione, że kosztorys obrazujący przyszłą naprawę został doręczony stronie pozwanej przed przeprowadzeniem naprawy. Wynikało to z przedstawionej przy piśmie z 30 kwietnia 2024 roku kopii tego kosztorysu, na której to kopii widoczne są wyraźne adnotacje przedstawiciela ubezpieczyciela z 18 września 2023 roku. Co więcej, pełnomocnik strony pozwanej oświadczył na rozprawie, że kosztorys ten strona pozwana otrzymała już 15 września 2023 roku.

III.

Mając powyższe na względzie Sąd uznał, że miało miejsce uzgadnianie kosztów przeprowadzonej przyszłej naprawy. Cała naprawa obejmowała kilkadziesiąt jednostek czasowych. Wobec tego zakończenie naprawy już 19 września 2023 roku nie przeczy uprzedniemu uzgadnianiu sposobu/zakresu tej naprawy.

IV.

Sprawa rozpoznawana była w odrębnym postępowaniu gospodarczym i uproszczonym. Wobec tego Sąd pominął wniosek o dowód z opinii biegłego celem określania średnich stawek za roboczogodzinę (art. 505 ⁷ k.p.c.). Stawka, o którem umówieniu twierdził powód, zasługiwała na miano rynkowej, czego ustalenie wymagało sięgnięcia wyłącznie do informacji znanych sądowi z urzędu (art. 228 § 2 k.p.c.).

Ocena prawna

I.

Nieskuteczny był zarzut nieważności umowy przelewu. Umowa ta miała charakter odpłatny, gdyż – zgodnie z § 1 pkt 2 tej umowy – przelew wierzytelności odszkodowawczej nastąpił „ celem zaspokojenia wierzytelności pieniężnej Cesjonariusza z tytułu naprawy pojazdu pojazdu/samochodu Cedenta” (k. 14).

Powód przyjmując pojazd poszkodowanego do naprawy stał się wierzycielem poszkodowanej spółki z tytułu wynagrodzenia za naprawę. W miejsce wynagrodzenia świadczonego w pieniądzu nabył od niej wierzytelność o zapłatę odszkodowania należnego poszkodowanej. Nie doszło więc – co sugerowała strona pozwana (k. 39/2) – do żadnej konfuzji.

II.

Nieskuteczne była również obrona procesowa strony pozwanej polegająca na odwołaniu do § 18 ust. 1 oraz § 20 ust. 4 Ogólnych Warunków Ubezpieczenia (OWU). Powód w piśmie procesowym z 30 kwietnia 2024 roku domagał się uznania postanowienia § 20 ust. 4 OWU za abuzywne. Powód miał prawo domagać się sądowej oceny abuzywności wzorca umownego albowiem odnośnie umów ubezpieczenia przepisy o ochronie konsumenckiej stosuje się odpowiednio także wtedy, gdy ubezpieczającym jest osoba fizyczna zawierająca umowę związaną bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową (art. 805 § 4 k.c.). Przysługiwanie więc ubezpieczonej spółce (...) statusu przedsiębiorcy nie wykluczało oceny postanowień OWU pod kątem abuzywności.

Za abuzywne uznaje się te nieuzgodnione indywidualnie postanowienia umowne, które kształtują prawa i obowiązki kontrahenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (art. 385 ¹ § 1 k.c.). Oceny zgodności postanowienia umowy z dobrymi obyczajami dokonuje się według stanu z chwili zawarcia umowy, biorąc pod uwagę jej treść i okoliczności zawarcia (art. 385 ² k.c.). Skutkiem abuzywności konkretnego postanowienia umownego jest brak związania nim, choć sama umowa – jeśli to możliwe – pozostaje w mocy (art. 385 ¹ § 2 k.c.).

Nie ma wątpliwości, że strona pozwana posługiwała się wzorcem umownym, którego nie negocjowała z poszczególnymi ubezpieczonymi. Strona pozwana nie próbowała dowodzić, że prowadziła z ubezpieczoną spółką (...) indywidualne negocjacje w zakresie istotnego tu postanowienia umownego.

Strona pozwana – po zgłoszeniu przez powoda zarzutu abuzywności – nie przedstawiła żadnych twierdzeń (tym bardziej dowodów) odnoszących się do okoliczności zawarcia umowy.

Analiza treści wzorca umownego doprowadziła Sąd do wniosku, że postanowienie § 20 ust. 4 OWU jest abuzywne, jeśli użyte w nim pojęcie „ uzgodnienia” traktować jako konieczność osiągnięcia zgody (konsensu) co do sposobu/zakresu naprawy i jej kosztów. W przypadku takiego rozumienia pojęcia „ uzgodnienia” postanowienie to przyznawałoby stronie pozwanej prawo do jednostronnego kształtowania zakresu własnej odpowiedzialności odszkodowawczej. To bowiem od woli ubezpieczyciela, który w konkretnej sprawie mógłby uznać zakres/sposób i koszt przyszłej naprawy za uzgodniony lub nieuzgodniony, zależałoby to, w jakim zakresie rekompensować będzie rzeczywiste koszty naprawy (w wysokości wydatków rynkowych, czy tylko w kwocie 80 zł netto za roboczogodzinę).

W ocenie Sądu postanowienia § 18 ust. 1 OWU, które wyraża obowiązek „ uprzedniego uzgodnienia” nie można rozumieć w ten sposób, iż wymóg ten jest spełniony dopiero gdy ubezpieczyciela uzna/potwierdzi wszystkie sugerowane koszty naprawy. Takie rozumienie tego postanowienia umownego stoi w sprzeczności z zasadą prawa cywilnego, jaką jest formalna równość stron stosunku umownego oraz kształtowanie treści tego stosunku na etapie jego zawiązywania, nie zaś wykonywania. Wymóg „ uprzedniego uzgodnienia” może być racjonalnie rozumiany tylko w ten sposób, że poszkodowany (lub reprezentujący jego interesy warsztat naprawczy) udostępnić ma ubezpieczycielowi z wyprzedzeniem informacje na temat planowanej naprawy, jej zakresu i kosztu, tak by ubezpieczyciel miał możliwość zajęcia rzeczowego stanowiska zanim dojdzie do naprawy. Ten sposób współdziałania stron stosunku zobowiązaniowego jest racjonalny, gdyż daje szansę uniknięcia ewentualnych przyszłych sporów, tak co do zakresu/sposobu niezbędnej naprawy, jak i warunków panujących na rynku napraw, dotyczących cen elementów zamiennych i wynagrodzenia za robociznę. Jeśli jednak strony nie osiągną konsensu co do sposobu/zakresu naprawy i jej kosztu, to możliwe jest poddanie tego sporu pod ocenę sądu, gdyż zasadę i zakres odpowiedzialności ubezpieczyciela określa § 17 OWU. Zasad tam wyrażonych nie może przekreślać § 18 ust. 1 w zw. z art. 20 ust. 4 OWU, a do takiego skutku prowadziłoby ich interpretowanie w taki sposób, jaki sugeruje strona pozwana w niniejszej sprawie. Przy proponowanej przez stronę pozwaną interpretacji tych postanowień OWU ubezpieczyciel mógłby w każdej sprawie uznać przyszłą naprawę za nieuzgodnioną (zgłosić do niej mniej lub bardziej sensowne zastrzeżenia) i tym samym sprowadzić swoją odpowiedzialność – umówioną w najszerszym możliwym zakresie („wariant serwisowy”) – do skromnego ryczałtu.

III.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd uwzględnił powództwo w całości (art. 805 k.c.).

Koszty procesu

O kosztach procesu orzeczono zgodnie z art. 98 k.p.c.