Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Nowym Sączu

Formularz UK 1

Sygnatura akt

II K 676/24

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

Z uwagi na zakres przedmiotowy wniosku oskarżyciela publicznego uzasadnienie zgodnie z treścią art. 424 § 3 k.p.k. ograniczono do omówienia podstawy prawnej tego judykatu oraz argumentacji leżącej za wyborem określonej reakcji penalnej.

USTALENIE FAKTÓW

1.Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.1.1.

B. T. (1)

w dniu 17 kwietnia 2024 roku w miejscowości P. rejonu (...) prowadził w ruchu lądowym po drodze publicznej pojazd mechaniczny – samochód osobowy marki V. o nr rej. (...) znajdując się w stanie nietrzeźwości przy stwierdzonym stężeniu alkoholu w wydychanym powietrzu urządzeniem A. I. w wysokości: I badanie 0,82mg/l, II badanie – 0,86 mg/l, ponadto prowadził ww. pojazd po drodze publicznej nie stosując się do wydanej przez (...) | (...) decyzji o sygnaturze (...) o cofnięciu uprawnień do kierowania pojazdami kat. B

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

1.Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.2.1.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

OCena DOWOdów

1.Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

☒

3.1. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

I

B. T. (1)

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

B. T. (1) został oskarżony o to, że w dniu 17 kwietnia 2024 roku w miejscowości P. rejonu (...) prowadził w ruchu lądowym po drodze publicznej pojazd mechaniczny – samochód osobowy marki V. o nr rej. (...) znajdując się w stanie nietrzeźwości przy stwierdzonym stężeniu alkoholu w wydychanym powietrzu urządzeniem A. I. w wysokości: I badanie 0,82mg/l, II badanie – 0,86 mg/l, ponadto prowadził ww. pojazd po drodze publicznej nie stosując się do wydanej przez (...) | (...) decyzji o sygnaturze (...) o cofnięciu uprawnień do kierowania pojazdami kat. B, tj. o przestępstwo z art. 178a § 1 k.k. i art. 180a k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

Zgodnie z treścią art. 178a § 1 k.k. przedmiotowego występku dopuszcza się ten to, znajdując się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 3. Już rudymentarna analiza tego przepisu każe stwierdzić, iż ów występek jest typem powszechnym, formalnym (abstrakcyjnego narażenia dla dobra prawnego), który może zostać popełniony jedynie w drodze działania. Przechodząc do wykładni tego przepisu należy wskazać, iż pojęcia stanu nietrzeźwości posiada swoją definicje legalną zawartą w art. 115 § 16 k.k., zgodnie z tym przepisem ów stan zachodzi gdy zawartość alkoholu we krwi przekracza 0,5 promila albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość lub zawartość alkoholu w 1 dm3 wydychanego powietrza przekracza 0,25 mg albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość. Nie ulega również wątpliwości, iż za prowadzenie pojazdu mechanicznego, zgodnie z dobrem prawnym chronionym za pomocą tego przepisu może być poczytane jedynie jego użytkowanie w formie korzystania z pracy silnika mechanicznego. Natomiast za pojazd mechaniczny należy uznać każdy pojazd którego normalne użytkowania wymaga pracy silnika. Dalej jako desygnat pojęcia ruchu lądowego należy uznać zarówno poruszanie się po drogach publicznych jak też po drogach gruntowych czy też drogach leśnych. Z uwagi na brak klauzuli nieumyślności, ów występek jest typem umyślnym możliwym do popełnienia w obu postaciach zamiaru.

Natomiast w świetle art. 180a k.k. stypizowany w nim występek popełnia ten kto na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub w strefie ruchu, prowadzi pojazd mechaniczny, nie stosując się do decyzji właściwego organu o cofnięciu uprawnienia do kierowania pojazdami. Warto zauważyć, iż inaczej niż w przypadku występku z art. 178a § 1 k.k. na kanwie tego przepisu ustawodawca zawęził miejsce jego popełnienia jedynie do drogi publicznej, strefy zamieszkania czy strefy ruchu, które to pojęcia posiadają odpowiednie definicje legalne w ustawie prawo o ruchu drogowym czy ustawie o drogach publicznych. Dla spełnienia znamion przedmiotowych tego przepisu niezbędne jest też, aby owo prowadzenie pojazdu nastąpiło pomimo wydania decyzji o cofnięciu uprawnień do kierowania pojazdami. Tym samym przepis ten statuuje tzw. typ indywidualny, do którego popełnienia zdatny jest ograniczony normatywnie krąg podmiotów. Sąd Rejonowy stoi także na stanowisku, iż cofnięcie uprawnień musi dotyczyć ściśle określonej kategorii pojazdów. Oczywistym jest też stwierdzenie, iż pojęcie decyzji w przedmiocie cofnięcia uprawnień nie sposób interpretować w sposób rozszerzający i twierdzić, iż znamiona tego występku wyczerpuje także nie stosowanie się do decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy. Natomiast podobnie jak na gruncie art. 178a § 1 k.k. czy art. 244 k.k. występek z art. 180a k.k. można popełnić w dwóch formach zamiaru przewidzianych w art. 9 § 1 k.k.

Przenosząc powyższe uwagi na okoliczności faktyczne niniejszej sprawy godzi się zauważyć, iż B. T. (1) wypełnił wszystkie znamiona zarówno przedmiotowe jak i podmiotowe tego typu czynu zabronionego. W tej materii należy stwierdzić, iż prowadził on samochód osobowy marki V. (...) o nr rej. (...), nadając mu kierunek i tempo jazdy. Nie ulega również wątpliwości, iż droga na której został się poruszał była drogą publiczną. Kolejno brak jest żadnych zastrzeżeń Sądu odnośnie możliwości zaklasyfikowania owego samochodu jako desygnatu pojęcia pojazd mechaniczny. Nietrudno było także stwierdzić, iż stan oskarżonego należało zaklasyfikować jako stan nietrzeźwości. Co więcej jego wymiar ponad trzykrotnie przekroczył ową ustawową granicę dzielącą przestępstwo z art. 178a k.k. od wykroczenia z art. 87 k.w. Sąd Rejonowy zważył również, iż oskarżony działał w zamiarze bezpośrednim, albowiem swoją świadomością obejmował wszystkie znamiona przedmiotowe tego występku (tj. fakt znajdowania się w stanie nietrzeźwości oraz poruszania się samochodem po drodze publicznej) i pomimo tego zdecydował się rozpocząć inkryminowaną jazdę. E. przedmiotowym czynem B. T. (1) wypełnił znamiona występku stypizowanego w art. 178a § 1 k.k. Zarazem należało zważyć, iż B. T. (2) swoim zachowaniem zrealizował zarówno znamiona przedmiotowe jak i podmiotowe zarzucanego występku określonego w art. 180a k.k. Odnosząc się do znamion przedmiotowych tego występku na samym wstępie należy stwierdzić, iż B. T. (1) był zdolny do popełnienia zarzucanego mu czynu zabronionego. Owa zdolność wynikała wprost z faktu, iż decyzją z dnia 19 stycznia 2009 roku (...) (...) cofnął oskarżonemu uprawnienia do kierowania pojazdami kat. B.. W drugiej kolejności należy powtórzyć, iż oskarżony poruszał się inkryminowanym czynem drogą publiczną za pomocą kierowanego przez siebie pojazdu mechanicznego. Nie budzi również zastrzeżeń posiadanie przez oskarżonego świadomości odnośnie obowiązywania owej decyzji administracyjnej. W związku z powyższym stwierdzić należało, iż oskarżony swoim zachowaniem wypełnił także znamiona przedmiotowe występku opisanego w art. 180a k.k. Tym samym należało podzielić zapatrywania autora aktu oskarżenia, iż B. T. (1) wypełnił znamiona przedmiotowe i podmiotowe występku z art. 178a § 1 k.k. i art. 180a k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

Powyższe stwierdzenia implikowały podjęcie przez Sąd rozważań w kontekście karygodności tego czyny poprzez pryzmat normy wypływającej z art. 1 § 2 k.k. Nie ulega wątpliwości, iż ustawodawca enumeratywny katalog kwantyfikatorów stopnia społecznej szkodliwości zawarł w art. 11 5 § 2 k.k. Zgodnie z tym przepisem przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu sąd bierze pod uwagę rodzaj i charakter naruszonego lub zagrożonego dobra, rozmiary wyrządzonej lub grożącej szkody, sposób i okoliczności popełnienia czynu, wagę naruszonych przez sprawcę obowiązków, jak również postać zamiaru, motywację sprawcy, rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia. W ocenie Sąd Rejonowego okoliczności przedmiotowe i podmiotowe tego czynu wskazują na jego znaczny stopień społecznej szkodliwości w odniesieniu do tak zakwalifikowanych występków. Za tego rodzaju stwierdzeniem przemawia przede wszystkim stan upojenia alkoholowego oskarżonego, który ponad 3 krotnie przekroczył granicę kontrawencjonalizująca wykroczenie od przestępstwa. Dodatkowo oskarżony z uwagi na swoje przymioty osobiste tj. zdrowotną niezdolność do prowadzenia pojazdów – stwierdzona decyzją administracyjną o cofnięciu uprawnień do kierowania pojazdami, stwarzał jeszcze większe abstrakcyjne ryzyko dla dobra prawnego w postaci bezpieczeństwa w komunikacji. Nie można bagatelizować też faktu, iż oskarżony poruszał się po stosunkowo ruchliwej drodze w godzinach szczytu komunikacyjnego, co także katalizuje stopień społecznej szkodliwości tego zachowania. Nie można także bagatelizować faktu działania oskarżonego w zamiarze bezpośrednim. To wszystko przemawiało za przyjęciem, iż czyn oskarżonego był karygodny w rozumieniu art. 1 § 2 k.k., a stopień jego społecznej szkodliwości należy ocenić jako znaczny w odniesieniu do tak kwalifikowanych przestępstw.

Sąd Rejonowy zważył również, iż zachowanie B. T. (1) było zawinione w świetle normatywnej teorii winy, recypowanej w art. 1 § 3 k.k. W tej materii godzi się zauważyć, iż oskarżony jest osobą dorosłą, w pełni ukształtowana społecznie, zdającą sobie sprawę z treści normy sankcjonowanej. Jednocześnie brak jest jakichkolwiek podstaw do stwierdzenia, iż B. T. (1) w chwili czynu miał choćby ograniczoną zdolność rozpoznania jego znaczenia czy pokierowania swoim postępowaniem. Brak również jakichkolwiek okoliczności wskazujących na atypowe upojenie alkoholowe. Sąd Rejonowy zważył także, iż oskarżony B. T. (1) nie działał w stanie wyższej konieczności czy jakiejkolwiek innej anormalnej sytuacji motywacyjnej. Należy także mieć na względzie, iż B. T. (1) nie miał żadnego szczególnego interesu w prowadzeniu pojazdu w tym czasie, a rzeczona przejażdżka stanowiła w zasadzie jego fanaberię. Tym samym trzeba stwierdzić, iż czyn B. T. (1) był zawiniony, a wobec braku okoliczności limitujących stopień zawinienia, ów poziom winy Sąd określił jako typowy w odniesieniu do przypisanego mu występku.

Mając na uwadze powyższą argumentacje Sąd Rejonowy w Nowym Sączu w pierwszym punkcie uzasadnianego wyroku uznał B. T. (1) za winnego czynu zarzucanego aktem oskarżenia stanowiącego przestępstwo z art. 178a § 1 k.k. i art. 180a k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

☐

3.2. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

☐

3.3. Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

☐

3.4. Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

☐

3.5. Uniewinnienie

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i
środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

B. T. (1)

I

I

B. T. (1) przypisano występek z art. 178a § 1 k.k. i art. 180a k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. Zestawienie granic ustawowego zagrożenia przewidzianych za te przestępstwa wraz z kategoryczną dyspozycją art. 11 § 3 k.k. warunkowały stwierdzenie, iż podstawą wymiaru kary w tej sprawie winien być art. 178a § 1 k.k. Według aktualnej treści tego przepisu za tego rodzaju występek Sąd wymierza karę pozbawienia wolności do lat 3. Istnieje również możliwość orzeczenia kary nie izolacyjnej w przypadku spełnienia przesłanek wysłowionych w art. 37a § 1 k.k. aktualne dyrektywy sądowego wymiaru są wysłowione przez ustawodawcę w art. 53 k.k. Według brzmienia tego przepisu sąd wymierza karę wymierza karę według swojego uznania, w granicach przewidzianych w ustawie, uwzględniając stopień społecznej szkodliwości czynu, okoliczności obciążające i okoliczności łagodzące, cele kary w zakresie społecznego oddziaływania, a także cele zapobiegawcze, które ma ona osiągnąć w stosunku do skazanego. Dolegliwość kary nie może przekraczać stopnia winy. Wymierzając karę, sąd uwzględnia w szczególności motywację i sposób zachowania się sprawcy, zwłaszcza w razie popełnienia przestępstwa na szkodę osoby nieporadnej ze względu na wiek lub stan zdrowia, popełnienie przestępstwa wspólnie z nieletnim, rodzaj i stopień naruszenia ciążących na sprawcy obowiązków, rodzaj i rozmiar ujemnych następstw przestępstwa, właściwości i warunki osobiste sprawcy, sposób życia przed popełnieniem przestępstwa i zachowanie się po jego popełnieniu, a zwłaszcza staranie o naprawienie szkody lub zadośćuczynienie w innej formie społecznemu poczuciu sprawiedliwości, a także zachowanie się pokrzywdzonego. Dodatkowo ustawodawca na wzór kodeksu wykroczeń zawarł przykładowy katalog okoliczności łagodzących i obostrzających odpowiedzialność karną. Za okoliczności obostrzające ustawodawca uznał : 1urzednia karalność za przestępstwo umyślne lub podobne przestępstwo nieumyślne,2) wykorzystanie bezradności, niepełnosprawności, choroby lub podeszłego wieku pokrzywdzonego;3)sposób działania prowadzący do poniżenia lub udręczenia pokrzywdzonego;4)popełnienie przestępstwa z premedytacją;5)popełnienie przestępstwa w wyniku motywacji zasługującej na szczególne potępienie;6)popełnienie przestępstwa motywowanego nienawiścią z powodu przynależności narodowej, etnicznej, rasowej, politycznej lub wyznaniowej ofiary albo z powodu jej bezwyznaniowości;7) działanie ze szczególnym okrucieństwem; 8)popełnienie przestępstwa w stanie po spożyciu alkoholu lub środka odurzającego, jeżeli ten stan był czynnikiem prowadzącym do popełnienia przestępstwa lub istotnego zwiększenia jego skutków;9)popełnienie przestępstwa we współdziałaniu z nieletnim lub z wykorzystaniem jego udziału. Natomiast otwarty katalog okoliczności łagodzących odpowiedzialność karną składa się z następujących podpunktów: 1) popełnienie przestępstwa w wyniku motywacji zasługującej na uwzględnienie;2)popełnienie przestępstwa pod wpływem gniewu, strachu lub wzburzenia, usprawiedliwionych okolicznościami zdarzenia;3)popełnienie przestępstwa w reakcji na nagłą sytuację, której prawidłowa ocena była istotnie utrudniona z uwagi na okoliczności osobiste, zakres wiedzy lub doświadczenia życiowego sprawcy;4)podjęcie działań zmierzających do zapobieżenia szkodzie lub krzywdzie, wynikającej z przestępstwa, albo do ograniczenia jej rozmiaru5)pojednanie się z pokrzywdzonym;6)naprawienie szkody wyrządzonej przestępstwem lub zadośćuczynienie za krzywdę wynikłą z przestępstwa;7)popełnienie przestępstwa ze znacznym przyczynieniem się pokrzywdzonego;8)dobrowolne ujawnienie popełnionego przez siebie przestępstwa organowi powołanemu do ścigania przestępstw. Owe zasady sądowego wymiaru kary należy stosując się do dyspozycji art. 56 k.k. rozciągnąć także na orzeczenie co do innych środków reakcji karnej o charakterze penalnym przewidzianych w kodeksie karnym. Na powyższe reguły rządzące sposobem ustalenia kary właściwej zarówno do osoby jak i czynu sprawcy należy nałożyć także zasadę wynikającą z art. 58 § 1 k.k., zgodnie z która w przypadku gdy górna granica ustawowego zagrożenia danego występku nie przekracza 5 lat sąd może zastosować karę pozbawienia wolności tylko w przypadku gdyby inna kara nie mogła przynieść oczekiwanego efektu. W ocenie Sądu Rejonowego pomimo braku uprzedniej karalności B. T. (1) w realiach przedmiotowej sprawy tylko i wyłącznie wymierzenie oskarżonemu kary pozbawienia wolności spełni dyrektywy prewencji generalnej i indywidualnej. Tutaj należy odnieść się przede wszystkim do okoliczności przedmiotowych tego czynu wskazujące na istotny – dość znaczny stopień społecznej szkodliwości zachowania oskarżonego. Raz jeszcze należy przypomnieć, że B. T. (1) poruszał się stosunkowo ruchliwymi drogą w godzinach szczytu komunikacyjnego. Do tego ów czyn został popełniony, w stanie nietrzeźwości wielokrotnie przekraczającej próg różnicujący przestępstwo od wykroczenia. Do tego czynu tego oskarżony B. T. (1) dopuścił się nie mając szczególnej motywacji do naruszenia normy sankcjonowanej. Należy wziąć także pod uwagę, iż abstrakcyjne zagrożenie dla dobra prawnego jakim jest bezpieczeństwo w komunikacji było zwiększone nie tylko z uwagi na stan upojenia alkoholowego oskarżonego, lecz także jego warunki osobiste w postaci stwierdzonych zdrowotnych przeciwskazań do prowadzenia pojazdów mechanicznych. Brak jest również jakichkolwiek okoliczności limitujących winę oskarżonego. Zatem nie sposób argumentować, że wymierzenie B. T. (1) kary najłagodniejszego rodzaju tj. grzywny mogłoby w sposób adekwatny odzwierciedlić charakter tego czynu. Nadto na względzie należało mieć także konieczność wymierzenia oskarżonemu środka karnego w postaci świadczenia na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej oraz obligatoryjnego w realiach tej sprawy przepadku równowartości prowadzonego w chwili czynu pojazdu mechanicznego w kontekście przeciętnej sytuacji materialnej oskarżonego B. T. (1). Kolejno wypada zwrócić uwagę na okoliczności indywidualizujące osobę sprawcy, który jest osobą w wieku przedemerytalnym, pracującym na podstawie umowy o pracę Toteż z uwagi na indywidualne właściwości oskarżonego kara ograniczenia wolności – która to kara mogłaby jawić się jako kara adekwatna to stopnia społecznej szkodliwości tego czynu, wydaje się w ocenie Sądu naruszać dyrektywy zawarte art. 58 § 2a k.k. Podobnie biorąc pod uwagę fakt, iż oskarżony jest osobą w wieku przedemerytalnym, uzyskującym niskiej wysokości wynagrodzenie za pracę, niezasadnym byłoby orzeczenie kary ograniczenia wolności w drugiej z przewidzianych w polskim porządku prawnym form. To wszystko sprawiło, że Sąd Rejonowy w punkcie I wyroku wymierzył oskarżonemu B. T. (1) karę 4 miesięcy pozbawienia wolności. Owa kara uwzględnia średni stopień społecznej szkodliwości tego czynu, brak okoliczności limitujących poziom zawinienia, a z drugiej strony dotychczasową niekaralność oskarżonego.

B. T. (1)

II

I

Jednocześnie mając na uwadze, że oskarżony B. T. (1) jest osobą niekaraną, posiadającą ustabilizowaną linie życiową:, posiada on stałe zajęcie zarobkowe, nie jest kojarzony ze środowiskiem kryminogennym, a także co istotne nigdy wcześniej nie był notowany jako sprawca naruszający reguły ruchu drogowego Sąd Rejonowy zdecydował się zastosować wobec oskarżonego dobrodziejstwo warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonej w punkcie I wyroku kary. Tutaj należało zważyć, iż oskarżony od ponad 40 lat jest osobą podlegającą odpowiedzialności karnej i dotychczas nie był ona notowany. B. T. (1) nie był też notowany jako sprawca wykroczeń drogowych. Dlatego też należy uznać, że czyn B. T. (1) miał charakter incydentalny, a sam oskarżony zasługuje na dobrodziejstwo probacji. Dalej okres 2 lat jawi się wystarczający aby zweryfikować wyżej postawioną pozytywną prognozę kryminologiczną. Mając na uwadze powyższe okoliczności Sad w punkcie II uzasadnianego wyroku warunkowo zawiesił wykonanie kary pozbawienia wolności wymierzonej w punkcie I wyroku na 2 letni okres próby.

B. T. (1)

III

I

Natomiast w punkcie III uzasadnianego wyroku Sąd Rejonowy orzekł wobec oskarżonego B. T. (1) środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 4 lat. W tej mierze wypada nadmienić, iż w przypadku skazania sprawcy za występek z art. 178 a § 1 k.k. Sąd zobligowany jest do wymierzenia tego rodzaju środka karnego na okres co najmniej 3 lat. Niemniej jednak owa dyspozycja art. 42 § 2 k.k. nie może powodować swoistego automatyzmu w określeniu okresu trwania tego środka karnego. Jak już zostało nadmienione dyrektywy określone w art. 53 k.k. mają zastosowanie także do orzekania środków karnych. Natomiast ustawodawca przewidział, iż na podstawie rzeczonego przepisu przedmiotowy środek karny można wymierzyć w granicach od 3 do 15 lat. W związku z powyższym Sąd określając długość obowiązywania przedmiotowego środka karnego zobowiązany był do zwrócenia uwagi na wysokość stężenia alkoholu w organizmie oskarżonego, a także innych okoliczności wpływających na stopień społecznej szkodliwości tego czynu czy też uzasadniających konieczność eliminacji B. T. (1) z grona aktywnych użytkowników samochodów, a także realizacje dyrektyw prewencji generalnej obrazującej w konieczności wytworzenia w społeczeństwie świadomości niezwykle dolegliwych konsekwencji związanych z prowadzeniem pojazdów mechanicznych w stanie nietrzeźwości. W tej materii należało mieć na względzie również wątpliwości odnośnie zdolności zdrowotnych oskarżonego do prowadzenia pojazdów mechanicznych tj. powód wydania decyzji o cofnięciu uprawnień do kierowania pojazdami kat. B. W ocenie Sądu Rejonowego znaczny poziom alkoholu w organizmie oskarżonego w połączeniu z pozostałymi okolicznościami przedmiotowymi zachowania oskarżonego wymienionymi przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości uniemożliwia ograniczenie się przez Sąd do ustawowego minimum przewidzianego w art. 42 § 2 k.k. Jeszcze raz należy wskazać, iż oskarżony znajdował się w stanie psychofizycznym prowadzącym do powodowanie realnego zagrożenia dla bezpieczeństwa w ruchu drogowym i orzeczenie wobec niego zakazu prowadzenia pojazdów w wymiarze przekraczającym ustawowe minimum jawi się jako zasadne nie tylko ze społecznym odbiorem tego rodzaju orzeczeń sądowych tj. realizacją dyrektyw prewencji generalnej, lecz także przede wszystkim z zasadą indywidualizacji kary i środków karnych zarówno w aspekcie do osoby sprawcy, ale także do społecznej szkodliwości przypisanego mu czynu.. Nadto Sąd Rejonowy zwrócił uwagę, iż w niniejszej sprawie brak jest okoliczności limitujących poziom winy oskarżonego w świetle normatywnej teorii winy funkcjonującej w polskim porządku prawa karnego. Nie sposób również pominąć faktu, iż funkcjonowanie tego zakazu nie pozbawia możliwości wykonywania przez oskarżonego pracy zarobkowej, gdyż pracuje on stosunkowo niedaleko swojego miejsca zamieszkania. Oczywiście Sąd Rejonowy zdaje sobie sprawę, iż funkcjonowanie tego zakazu będzie dla oskarżonego z pewnością dolegliwe, niemniej owa dolegliwość jest konieczna z uwagi na przypisanie oskarżonemu przestępstwa cechującego się istotnym stopniem społecznej szkodliwości, a owa dolegliwość w ocenie Sądu nie wykracza poza typowe skutki wykonywania tego środka karnego. Co więcej oskarżony inkryminowanego czynu tego dopuścił się bez szczególnego powodu. Stąd też w punkcie III wyroku Sąd wymierzył B. T. (1) środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 4 lat.

B. T. (1)

IV

I

W punkcie IV wyroku Sąd orzekł wobec B. T. (1) środek karny w postaci świadczenia pieniężnego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej w kwocie 6000 złotych. W tym miejscu należy odwołać się do wcześniejszych rozważań negujących możliwość poprzestania na minimalnej kwocie tego świadczenia przewidzianej przez ustawodawcę, tj. kwocie 5000 złotych. Warto zwrócić uwagę, iż Sąd Rejonowy zdecydował ograniczyć się tylko nieznacznie wykroczyć poza ustawowe minimum przewidzianego przez art. 43 a § 2 k.k., gdzie górną granicą przewidzianą przez ustawodawcę jest przecież kwota 60000 złotych. Powodem owego ograniczenia jest przeciętna sytuacja materialna oskarżonego, który to uzyskuje wynagrodzenie za pracę – zbliżone do ustawowego minimum. Z drugiej strony jak już zwrócono uwagę należało zwrócić także uwagę na okoliczności przedmiotowe tego przestępstwa, które wiązały się ze ponadprzeciętnym zagrożeniem dla bezpieczeństwa w komunikacji, a konkretnie dla wielu użytkowników ruchu lądowego, którzy poruszali się w tym czasie w rejonie pojazdu prowadzonego przez oskarżonego. Stąd też w punkcie IV wyroku Sąd wymierzył oskarżonemu B. T. (1) środek karny w postaci świadczenia pieniężnego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej w kwocie 6000 złotych.

B. T. (1)

I

V

Następnie należało zwrócić uwagę, iż przedmiotowy czyn został popełniony 17 kwietnia 2024 roku, a więc już po wejściu w życie nowelizacji kodeksu karnego wprowadzającego do polskiego porządku prawnego pojęcie obligatoryjnego bądź fakultatywnego przepadku pojazdu mechanicznego. W tym miejscu należy stwierdzić, iż ustawodawca w art. 178a § 5 k.k. wskazał, iż sąd orzeka przepadek, o którym mowa w art. 44b, w razie popełnienia przestępstwa określonego w § 1 lub 4, chyba że zawartość alkoholu w organizmie sprawcy przestępstwa określonego w § 1 była niższa niż 1,5 promila we krwi lub 0,75 mg/dm3 w wydychanym powietrzu albo nie prowadziła do takiego stężenia. Sąd może odstąpić od orzeczenia przepadku, jeżeli zachodzi wyjątkowy wypadek, uzasadniony szczególnymi okolicznościami. Przekładając owo sformułowanie na okoliczności niniejszej sprawy należy zważyć, iż oskarżony B. T. (1) znajdował się w stanie nietrzeźwości, gdzie zawartość alkoholu w wydychanym przez niego powietrzu istotnie przekroczyła 0,75 mg/l. E. co do zasady Sąd Rejonowy winien orzec w tym przepadku przepadek pojazdu mechanicznego prowadzonego przez sprawcę. W realiach niniejszej sprawy nie zachodzą też żadne ekstraordynaryjne przesłanki, które przemawiałyby za odstąpieniem od tego rodzaju reakcji karnej. W tym postępowaniu oskarżony nie wykazał, aby jego przestępstwo zostało popełnione w jakiejś motywacji, która chociażby częściowo limitowała jego zawinienie. Do tego warto zwrócić uwagę na zwiększony poziom abstrakcyjnego zagrożenia dla dobra prawnego w postaci bezpieczeństwa w komunikacji wynikający z czasu i miejsca prowadzenia pojazdu, a także istnienia przeciwskazań zdrowotnych do prowadzenia pojazdów mechanicznych. Także właściwości osobiste oskarżonego nie przemawiają za odstąpieniem od tego rodzaju reakcji karnej. Oskarżony jest osobą w sile wieku, posiadającą stałe zatrudnienie, a przy tym nie mającym nikogo na swoim utrzymaniu. Tym samym w realiach tej sprawy nie zachodzi wyjątkowy wypadek pozwalający na rezygnacje z orzeczenia przepadku. Kolejnym aspektem, który należy omówić uzasadniając zastosowaną reakcje karną jest okoliczność faktyczna polegająca na stwierdzeniu, iż kierowany przez oskarżonego pojazd mechaniczny nie stanowił jego własności, lecz władał nim na podstawie ustnej umowy użyczenia. Rzeczoną okoliczność należy odnieść do treści całokształtu art. 44b k.k. W tym zakresie koniecznym jest zwrócenie uwagi, iż ustawodawca w § 1 tego przepisu wskazał, iż w wypadkach wskazanych w ustawie sąd orzeka przepadek pojazdu mechanicznego prowadzonego przez sprawcę w ruchu lądowym. Tego rodzaju wypadkiem jest chociażby ujawniona w tym postępowaniu dyspozycja art. 178a § 5 k.k. Koniecznym jest zarazem twierdzenie, iż przepis ten ma charakter całościowy ustawodawca w tym paragrafie nie odniósł się w żaden sposób do tytułu prawnego, na podstawie któregoś ktoś władał danym pojazdem. W związku z powyższym przyjąć należy, iż ograniczenie się przez ustawodawcę wyłącznie do tego paragrafu implikowałoby orzekanie o przepadku pojazdu niezależnie od tytułu prawnego jakim sprawca dysponował do prowadzonego pojazdu mechanicznego. Okoliczność ta ma doniosłe znaczenie biorąc pod uwagę fakt, iż w kolejnych paragrafach określono wyjątki od owej ogólnej regulacji. Mianowicie w paragrafie 2 tego przepisu podano, iż jeżeli w czasie popełnienia przestępstwa pojazd nie stanowił wyłącznej własności sprawcy albo po popełnieniu przestępstwa sprawca zbył, darował lub ukrył podlegający przepadkowi pojazd, orzeka się przepadek równowartości pojazdu. W tym przepisie ustawodawca orzekł o wyjątku od zasady ogólnej jaką stanowi na podstawie § 1 przepadek pojazdu prowadzonego przez sprawcę. Ustawodawca wyliczając taksatywnie sytuacje będące przedmiotem tego unormowania posłużył się alternatywą rozłączną, rozdzielając kryteria prawa własności pojazdu w chwili przestępstwa od zdarzeń zaistniałych po przestępstwie. I tak jako podstawę do orzeczenia przepadku równowartości prowadzonego pojazdu mechanicznego ustawodawca wskazał na sytuacje kiedy to pojazd nie stanowił wyłącznej własności sprawcy. W ocenie Sądu Rejonowego wartościowanie logiczne tego zdania prowadzi do jednoznacznej wykładni, iż każda sytuacja kiedy to sprawca nie był wyłącznym właścicielem pojazdu obliguje do orzeczenia przepadku jego równowartości. W szczególności nie może poprawnie twierdzić, iż logiczna wartość tego sformułowania pozwala na orzeczenie przepadku pojazdu tylko i wyłącznie, gdy sprawca był współwłaścicielem tego pojazdu. Wykładnia tego przepisu będzie zgodna z wymogami logiki formalnej tylko i wyłącznie wówczas, gdy jako przesłanką odstąpienia od przepadku pojazdu i zastąpienie tej reakcji przepadkiem równowartości pojazdu mechanicznego, będzie zanegowanie posiadania przez oskarżonego prawa pełni prawa własności. E. każdy inny przypadek władania pojazdem czy to w formie posiadania zależnego, samoistnego bądź dzierżenia będzie skutkować koniecznością orzeczenia przepadku równowartości owego pojazdu. To stanowisko podziela chociażby autor komentarza do tego przepisu pod redakcją J. M.. W ocenie Sądu Rejonowego nie sposób poprzez § 4 omawianego artykułu wskazywać na niemożność orzeczenia przepadku równowartości pojazdu w sytuacji, gdy sprawca władał nim jak B. T. (1) na podstawie umowy użyczenia. Wręcz przeciwnie wymowa tego paragrafu uzasadnia obrane powyżej stanowisko Sądu Rejonowego. Wedle tego przepisu przepadku pojazdu mechanicznego oraz przepadku równowartości pojazdu określonego w § 2 nie orzeka się, jeżeli sprawca prowadził niestanowiący jego własności pojazd mechaniczny wykonując czynności zawodowe lub służbowe polegające na prowadzeniu pojazdu na rzecz pracodawcy. Przepis ten pozwala na odstąpienie od orzeczenia przepadku czy równowartości wówczas, gdy sprawca prowadził pojazd nie stanowiący jego własności wykonując czynności zawodowe. Wówczas zachowując represyjnego ducha owej nowelizacji należy orzec nawiązkę na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej. Zestawienie tego paragrafu z paragrafem 2 jasno wskazuję, iż intencją ustawodawcy było orzeczenie przepadku równowartości pojazdów mechanicznych wobec wszystkich podmiotów, które prowadziły pojazd, co do którego posiadali pełnie praw właścicielski. Przy innej interpretacji tego przepisu sprowadzającej się do stwierdzenia, iż dla przepadku równowartości pojazdu niezbędne jest posiadanie częściowych uprawnień właścicielskich, paragraf 4 stanowiłby normę pustą. Brak byłoby bowiem potrzeby wprowadzania do tekstu ustawy kolejnej jednostki redakcyjnej, skoro wykładnia paragrafu 2 uniemożliwiałaby na orzeczenie przepadku pojazdu nie stanowiącej własności (choćby ułamkowej) sprawcy tego czynu. Kolejno należy zważyć, iż przepis ten ma charakter normy szczególnej od przepisów bardziej ogólnych tj. paragrafów 1 i 2 omawianego artykułu. Toteż jego treści nie można rozumieć jako możliwość zadania dodatkowej dolegliwości tym sprawcom, którzy owych przestępstw dopuścili się w wyniku wykonywania obowiązków zawodowych. Gdyby bowiem takowa była intencja ustawodawcy ten zakładając przecież jego racjonalność ograniczyłby się wyłącznie do części drugiej tej jednostki redakcyjnej i ów przepis brzmiałby; „jeżeli sprawca prowadził niestanowiący jego własności pojazd mechaniczny wykonując czynności zawodowe lub służbowe polegające na prowadzeniu pojazdu na rzecz pracodawcy sąd orzeka nawiązkę w wysokości co najmniej 5000 złotych na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej.” Brak byłoby bowiem potrzeby negacji możliwości orzeczenia przepadku równowartości pojazdu, gdyż za tym przemawiałaby bowiem wykładnia paragrafu 2 wskazująca, iż elementem obligatoryjnym do orzeczenia przepadku równowartości pojazdu jest stwierdzenie chociażby częściowych uprawnień właścicielskich sprawcy. Za tego rodzaju tokiem rozumowania przemawiają również pozostały przykłady działań sprawcy po przestępstwie negujące możliwość orzeczenia przepadku samego pojazdu. Ustawodawca podał bowiem, iż w przypadku gdy sprawca zbył pojazd, utracił go, ukrył orzeka się przepadek równowartości tego pojazdu. Zdanie to wskazuje jednoznacznie na jasną chęć ustawodawcy orzeczenia dolegliwości finansowej wobec sprawców, którzy uniemożliwi wykonania przepadku samego pojazdu. E. ustawodawca nie definiuje własności pojazdu jako kryterium pozwalające na orzeczenie przepadku równowartości pojazdu lecz wskazuje, iż tytuł prawny na podstawie, którego ktoś prowadził dany pojazd jest w tym przedmiocie irrelewantny, z zastrzeżeniem wyjątku o którym mowa w § 4 tego artykułu. W związku z powyższym tokiem rozumowania Sąd Rejonowy przyjął, iż fakt prowadzenia pojazdu przez B. T. (1), którego wyłącznym właścicielem był M. W. obligował do orzeczenia przepadku równowartości tego pojazdu. Zarazem należy zwrócić uwagę, iż w postępowaniu przygotowawczym zaniechano uzyskania danych niezbędnych do ustalenia wartości prowadzonego w chwili czynu pojazdu na podstawie kryteriów określonych w art. 44b § 2 k.k. Sąd Rejonowy powziął owe czynności z urzędu i na podstawie specyfikacji technicznej prowadzonego przez oskarżonego pojazdu tj. uwzględniając jego markę, model, rok produkcji, przebieg oraz rodzaj nadwozia i ilość drzwi wyszukał na najbardziej popularnym polskim portalu motoryzacyjnym (...) pojazdy oferowane do sprzedaży zbliżone do owych specyfikacji odniesionych do pojazdu kierowanego przez B. T. (1). Wyszukiwarka na tym portalu wskazała na możliwość zakupu 3 zbliżonych pojazdów. Sąd obliczył średnią arytmetyczną owych samochodów, która wyniosła 5300 złotych i na taką też kwotę określono w punkcie V wyroku przepadek równowartości prowadzonego przez oskarżonego pojazdu w chwili przypisanego mu występku.

Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

7.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

VI

Rozliczając koszty tego postępowania Sąd Rejonowy oparł się na zasadzie odpowiedzialności za wynik procesu, wysłowionej w art. 627 k.p.k. Nie ulega bowiem wątpliwości, iż B. T. (1) dopuścił się występku umyślnego, popełnionego bez większego powodu. Do tego nie można pominąć faktu, iż to postawa procesowa oskarżonego wygenerowała konieczność poniesienia wydatków tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa. Do tego oskarżony B. T. (1) jest osobą pracującą, uzyskującą stałe źródło dochodów. Wskazać trzeba również, iż oskarżony nie ma nikogo na swoim utrzymaniu. Tym samym w niniejszym postępowanie nie zmaterializowały się czynniki przemawiające chociażby za częściowym zwolnieniem oskarżonego od kosztów sądowych. W skład tych kosztów weszła opłata według ustawy o opłatach w sprawach karnych – 120 złotych, a także ryczałt za wydatki, pobór (...)

Podpis