II K 9/24 - wyrok Sąd Rejonowy w Nowym Sączu z 2024-05-06
Sygn. akt II K 9/24
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 6 maja 2024 roku
Sąd Rejonowy w Nowym Sączu, II Wydział Karny, w składzie:
Przewodniczący: Sędzia Dominik Mąka
Protokolant: Karolina Rzeszowska-Świgut
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 kwietnia 2024 roku
sprawy P. S. (1) syna S. i J. z domu Drobny
urodzonego (...) w M.
oskarżonego o to, że:
w dniu 11 października 2022 roku w N. przy ul. (...) na terenie Zakładu Karnego podczas czynności i związanej z jego przyjęciem jako osadzonego groził mł. chor. A. P. funkcjonariuszce służby więziennej pobiciem i uszkodzeniem ciała w celu zmuszenia jej do zaniechania prawnej czynności służbowej
tj. o przestępstwo z art. 224 § 2 k.k.
I. w ramach czynu zarzucanego aktem oskarżenia uznaje P. S. (1) za winnego tego, że 11 października 2022 roku w N. groził A. P. popełnieniem na jej szkody przestępstwa - naruszeniem nietykalności cielesnej, która to groźba wzbudziła w pokrzywdzonej uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia, przy czym P. S. (1) czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat po odbyciu 21 września 2018 roku kary łącznej roku pozbawienia wolności, w skład której weszła jednostkowa kara 6 miesięcy pozbawienia wolności wymierzona za umyślne przestępstwo podobne tj. występek z art. 190 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. tj. czynu stanowiącego występek z art. 190 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. i za to przestępstwo na podstawie art. 190 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym przed 1 października 2023 roku wymierza oskarżonemu P. S. (1) karę 4 (czterech) miesięcy pozbawienia wolności;
II. na podstawie art. 627 k.p.k. zasądza od oskarżonego P. S. (1) na rzecz oskarżycielki posiłkowej A. P. kwotę 1200 (tysiąca dwustu) złotych tytułem wydatków poniesionych przez oskarżycielkę posiłkową w toku procesu;
III. na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy prawo o adwokaturze przyznaje od Skarbu Państwa na rzecz adwokata T. L. kwotę (...),20 (tysiąca trzydziestu trzech, 20/100) w tym podatek VAT tytułem nieodpłatnej pomocy prawnej udzielonej oskarżonego P. S. (1) w toku postępowania jurysdykcyjnego;
IV. na podstawie art. 627 k.p.k. zasądza od oskarżonego P. S. (1) na rzecz Skarbu Państwa kwotę 250 (dwustu pięćdziesięciu) złotych tytułem częściowych kosztów sądowych, zaś na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwalnia oskarżonego z obowiązku ponoszenia kosztów sądowych w pozostałej części.
UZASADNIENIE |
||||||||||||||
Formularz UK 1 |
Sygnatura akt |
II K 9/24 |
||||||||||||
Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza. |
||||||||||||||
1.USTALENIE FAKTÓW |
||||||||||||||
Fakty uznane za udowodnione |
||||||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano) |
||||||||||||
1.1. |
P. S. (1) |
11 października 2022 roku w N. groził A. P. popełnieniem na jej szkody przestępstwa - naruszeniem nietykalności cielesnej, która to groźba wzbudziła w pokrzywdzonej uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia, przy czym P. S. (1) czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat po odbyciu 21 września 2018 roku kary łącznej roku pozbawienia wolności, w skład której weszła jednostkowa kara 6 miesięcy pozbawienia wolności wymierzona za umyślne przestępstwo podobne |
||||||||||||
Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione |
Dowód |
Numer karty |
||||||||||||
W dniu 11 października 2022 roku w N. przy ul. (...) na terenie Zakładu Karnego, w oddziale nr IV pawilon A, około godziny 12:00 podczas czynności podjętej z inicjatywy osadzonego, a polegającej na rozmowie z A. P. pełniącej wówczas funkcję psychologa – P. S. (1) w sposób arogancki, od samego początku przejawiający postawę roszczeniową, poruszał kwestie wykraczające poza kompetencje pokrzywdzonej, tj. domagał się wyjaśnienia dlaczego kierowana przez niego korespondencja do Sądu Okręgowego w Nowym Sączu nie jest doręczana. Pomimo poinformowania przez pokrzywdzoną osadzonego, iż powyższe informacje nie leżą w jej kompetencjach oraz wskazaniu osoby odpowiedzialnej za takie czynności oskarżony nie przyjmował twierdzeń psycholog , tym samym kreując wobec niej wyrażenia, tj. „powinna być skuta kajdankami”, „na wolności ją znajdzie”, „udowodni, że nie pokrzywdzona nie zdąży nacisnąć przycisku alarmowego i zobaczy co zrobi, bo nikt nie zdąży jej pomoc”, ponieważ „nóg mu nie skuli”. Jednocześnie oskarżony P. S. (1) nie reagował na prośby uspokojenia się, notorycznie powtarzając słowa kierowane wobec pokrzywdzonej, że „na wolności się rozliczymy”. Podczas rozmowy tej niejednokrotnie powoływał się na osoby pozostające na wolności, które „potrafią się być” i mogą już teraz się tym zająć. Podczas rozmowy z oskarżonym, pokrzywdzona pozostawała sam na sam z P. S. (1). W chwili zdarzenia pokrzywdzona A. P. była wystraszona i roztrzęsiona, a wypowiedziane przez oskarżonego wobec niej słowa, w tym groźby wzbudziły uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia, że zostaną spełnione. |
Zawiadomienie o podejrzeniu popełniania przestępstwa |
k.1 |
||||||||||||
Pismo z dnia 11.10.2022 r. |
k. 2-5 |
|||||||||||||
Wniosek o wymierzenie kary dyscyplinarnej |
k. 5-6 |
|||||||||||||
Zeznania świadka A. P. |
k.7-8v, 15v, 119v-120 |
|||||||||||||
Informacja dotycząca rozmieszczenia osadzonego |
k.24-25 |
|||||||||||||
Zeznania świadka J. K. |
k.32v, 120-121 |
|||||||||||||
Zeznania świadka P. S. (2) |
k.35v, 121-121v |
|||||||||||||
Częściowo wyjaśnienia oskarżonego P. S. (1) |
k.42-43, 118v-119 |
|||||||||||||
Oskarżony P. S. (1) ma obecnie 45 lat, jest rozwodnikiem. Nie pracuje, nie posiada stałego źródła dochodu. Posiada jedno dziecko. Uprzednio karany m.in. za przestępstwa przeciwko mieniu, wolności, rodzinie i opiece. W dniu 19 czerwca 2018 roku uprawomocnił się wyrok Sądu Rejonowego w (...), w sprawie o sygn. akt (...), którym wymierzono oskarżonemu P. S. (1) karę łączną 1 roku pozbawienia wolności, w skład której wchodziła kara 6 miesięcy pozbawienia wolności. Powyższa kara orzeczona została m.in. za przypisane oskarżonemu przestępstwo z art. 190 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. |
Wydruk z K. |
k.71-84 |
||||||||||||
Wydruk z (...) |
k.86, 91 |
|||||||||||||
Karta K. |
k.92-96 |
|||||||||||||
Notatka urzędowa |
k.47 |
|||||||||||||
Fakty uznane za nieudowodnione |
||||||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano) |
||||||||||||
Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione |
Dowód |
Numer karty |
||||||||||||
1.OCena DOWOdów |
||||||||||||||
1.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||||||||||||||
Lp. faktu z pkt 1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
||||||||||||
1.1. |
Częściowo wyjaśnienia oskarżonego P. S. (1) |
Za wiarygodne jedynie w części Sąd uznał treść wyjaśnień złożonych przez oskarżonego, który co do zasady do zarzucanego mu czynu się nie przyznał, jednak potwierdził treść zeznań pokrzywdzonej w zakresie przebiegu zdarzenia z dnia 11 października 2022 roku oraz wypowiedzianych wobec niej słów i gróźb. Nadto za wiarygodne uznano twierdzenia oskarżonego, w zakresie, w którym oświadczył, że pokrzywdzonej nie dotykał i nie naruszył jej nietykalności, a także fakt impulsywności P. S. (1). |
||||||||||||
1.1. |
Zeznania świadka A. P. |
Za wiarygodne w całości oraz jako stanowiące podstawę dla poczynionych w niniejszej sprawie ustaleń faktycznych Sąd uznał treść zeznań złożonych, zarówno w toku postępowania przygotowawczego, jak i jurysdykcyjnego przez pokrzywdzoną A. P., która w swej relacji w sposób szczegółowy wypowiedziała się w zakresie przebiegu zdarzenia z dnia 11 października 2022 roku, postawy oskarżonego, treści wypowiedzianych przez oskarżonego wobec niej słów i gróźb, a także skutków zachowania P. S. (1). Złożone przez pokrzywdzoną zeznania w pełni korelowały z pozostałym, uznanym przez Sąd Rejonowy za wiarygodny materiał dowodowy, wobec czego nie doszukano się podstaw do kwestionowania jej autentyczności. |
||||||||||||
1.1. |
Zeznania świadka J. K. |
Za wiarygodne w pełni Sąd uznał zeznania świadka J. K., który będąc funkcjonariuszem Służby Więziennej w Zakładzie Karnym w W., który w swej relacji wypowiedział się co złożonego przez oskarżonego oświadczenia w zakresie kierowania wobec pokrzywdzonej A. P. gróźb, za co w konsekwencji został ukarany karą dyscyplinarną. Treść zeznań wymienionego świadka korelowała z pozostałym zgromadzonym w toku postępowania materiałem dowodowym, nadto nie była kwestionowana przez żadną ze stron procesu. Sąd nie doszukał się podstaw do kwestionowania wiarygodności świadka. |
||||||||||||
1.1. |
Zeznania świadka P. S. (2) |
Za wiarygodne Sąd także uznał zeznania złożone przez świadka P. S. (2) będący wychowawcą w Zakładzie Karnym w N., a który miał bezpośrednią styczność z oskarżonym i pokrzywdzonym w trakcie zdarzenia, a który potwierdził fakt pozostawania psycholog z osadzonym sam na sam oraz zastania pokrzywdzonej zastraszonej i roztrzęsionej po rozmowie z P. S. (1). Zasadniczo świadek nie pamiętał szczegółów zdarzenia z dnia 11 października 2022 roku, jedynie ogólny zarys sytuacji, która miała miejsce w tym dniu. Mając to na uwadze, treść zeznań świadka miała niewielki wpływ na dokonanie ustaleń faktycznych niniejszej sprawy. |
||||||||||||
1.1. |
Informacja dotycząca rozmieszczenia osadzonego |
Sąd Rejonowy nie powziął także wątpliwości odnośnie przydatności dla przedmiotowego procesu innych nieosobowych źródeł dowodowych jak chociażby informacja dotycząca rozmieszczenia osadzonego w zakładach karnych, treść zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa, pisma z dnia 11 października 2022 roku, w tym pismo skierowane przez pokrzywdzoną do Dyrektora Zakładu Karnego w N., pismo P. S. (2) do Dyrektora Zakładu Karnego w N. i pismo funkcjonariusza Służby Więziennej T. P. skierowane ponownie do Dyrektora Zakładu Karnego w N., a wszystkie na okoliczność zdarzenia z dnia 11 października 2022 roku. Nadto, także dokumenty dotyczące danych osobo poznawczych odnoszących się do P. S. (1) w postaci karty karnej, wydruku z serwisu (...), notatek urzędowych, czy wydruk z K.. Dokumenty te zostały sporządzone we właściwej formie przez kompetentne do tego osoby, a strony procesu nie podniosły żadnych uwag odnośnie autentyczności zawartych w nich danych. Stąd też przedmiotowe dokumenty stanowiły podstawę ustaleń faktycznych w tej sprawie, zwłaszcza w zakresie oceny właściwości i warunków osobistych oskarżonego, a także fakt uprzedniej karalności oskarżonego oraz odbytych przez niego kar, co miało kluczowy wpływ na wymiar orzeczonej wobec niego kary. |
||||||||||||
Zawiadomienie o podejrzeniu popełniania przestępstwa |
||||||||||||||
Pisma z dnia 11.10.2022 r. |
||||||||||||||
Wniosek o wymierzenie kary dyscyplinarnej |
||||||||||||||
Wydruk z K. |
||||||||||||||
Wydruk z (...) |
||||||||||||||
Karta K. |
||||||||||||||
Notatka urzędowa |
||||||||||||||
1.2.
Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||||||||||||||
Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
||||||||||||
1.1. |
Częściowo wyjaśnienia oskarżonego P. S. (1) |
Sąd odmówił wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonego, w części w której twierdził on, że nie kierował wobec pokrzywdzonej gróźb, nie był wobec niej wulgarny, a wypowiadane przez niego słowa kierowane były wobec innej osoby, zaś on jedynie rozmawiał z A. P. – a nie groził jej. Nadto w świetle zgromadzonego materiału dowodowego przyjąć za rzeczywistą i szczerą wypowiedź oskarżonego, w zakresie w którym do zarzucanych mu czynów się nie przyznał, bowiem będąc już doświadczonym z uwagi na jego uprzednią karalność, winien on doskonalone zdawać sobie sprawę z konsekwencji swych działań oraz wpływu jego stanowiska w toku postępowania na ewentualny wymiar kary. |
||||||||||||
1.PODSTAWA PRAWNA WYROKU |
||||||||||||||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Oskarżony |
|||||||||||||
☐ |
1.3. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem |
|||||||||||||
Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej |
||||||||||||||
☒ |
1.1. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem |
I. |
P. S. (1) |
|||||||||||
Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej |
||||||||||||||
Oskarżyciel publiczny zarzucił oskarżonemu P. S. (1), iż w dniu 11 października 2022 roku w N. przy ul. (...) na terenie Zakładu Karnego podczas czynności związanej z jego przyjęciem jako osadzonego groził mł. C.. A. P. funkcjonariuszce służby więziennej pobiciem i uszkodzeniem ciała w celu zmuszenia jej do zaniechania prawnej czynności służbowej, tj. o przestępstwo z art. 224 § 2 k.k. W pierwszej kolejności należało odnieść się do treści powołanego przepisu art. 224 § 1 k.k., zgodnie z którym odpowiedzialności karnej podlega ten kto przemocą lub groźbą bezprawną wywiera wpływ na czynności urzędowe organu administracji rządowej, innego organu państwowego lub samorządu terytorialnego. Zaś, tej samej karze podlegał będzie sprawca stosujący przemoc lub groźbę bezprawną w celu zmuszenia funkcjonariusza publicznego albo osoby do pomocy mu przybranej do przedsięwzięcia lub zaniechania prawnej czynności służbowej (art. 224 § 2 k.k.). Przedmiotem ochrony powyższego przepisu jest swoboda podejmowania decyzji przez właściwe organy i funkcjonariuszy. Czyn określony w art. 224 § 2 k.k. polega na zmuszaniu funkcjonariusza publicznego albo osoby przybranej mu do pomocy do przedsięwzięcia lub zaniechania prawnej czynności służbowej. Czynność sprawcza polegać będzie zatem na przemocy lub groźbie bezprawnej (art. 115 § 12 k.k.). Przestępstwo z art. 224 § 2 k.k. popełnione może być wyłączenie w zamiarze bezpośrednim, z uwagi na występowanie znamienia „celu” ( por. M. Kulik [w:] Kodeks karny. Komentarz aktualizowany, red. M. Mozgawa, LEX/el. 2024, art. 224). Zachowanie sprawcy w ramach omawianego czynu, polegać może na wywieraniu wpływu na czynności urzędowe, tj. oddziaływanie, które ma skłonić do podjęcia lub zaniechania czynności albo nadania jej określonej treści. W pojęciu tym mieszczą się także przyspieszenie i opóźnienie danej czynności. Co istotne do znamion przestępstwa określnego w art. 224 § 2 k.k. nie należy odmiennie jak w wypadku przestępstwa określonego w art. 190 § 1 k.k. – zaistnienie u adresata groźby obawy jej spełnienia. Przestępstw to ma zatem charakter silnie formalny (por. A. Lach [w:] Kodeks karny. Komentarz, wyd. IV, red. V. Konarska-Wrzosek, Warszawa 2023, art. 224). Nie ulega najmniejszej wątpliwości, iż w okolicznościach niniejszej sprawy i zgromadzonego materiału dowodowego brak jest realnych podstaw do przypisania oskarżonemu P. S. (1) przestępstwa z art. 224 § 2 k.k. Jak wynika z poczynionych ustaleń faktycznych, w szczególności dowodów osobowych oraz treści zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa pokrzywdzona w dniu zdarzenia, tj. 11 października 2022 roku pełniła służbę psychologa penitencjarnego. Spotkanie A. P. odbyło się z dobrowolnej inicjatywy oskarżonego. Z treści złożonych przez pokrzywdzoną zeznań jednoznacznie wynika, że spotkanie odbyło się z oskarżonym na osobności – w jej gabinecie, gdzie osadzony w sposób agresywny i arogancki wypowiedział się w stosunku do pokrzywdzonej w przedmiocie kierowanej przez niego korespondencji do Sądu. Wobec osoby psychologa padały roszczeniowe pytania oskarżonego, który domagał się wyłącznie wyjaśnienia, dlaczego jego korespondencja nie jest dostarczana do adresata. Z wiarygodnej relacji pokrzywdzonej wynika, że oskarżony pomimo jej próśb i racjonalnych tłumaczeń nie był zainteresowany spokojną rozmową i rozwiązaniem jego problemu, a jedynie zmierzał do wyładowania na niej swej agresji. W trakcie wymiany słów oskarżony wystosował wobec psychologa stwierdzenia typu, iż „na wolności zna osoby, które potrafią się bić”, co w ocenie Sądu miało wzbudzić w pokrzywdzonej strach i obawę, że po wyjściu na wolność grozić jej może niebezpieczeństwo naruszenia jej nietykalności cielesnej, a które zainicjowane może zostać przez osobę skazanego. Nadto, wypowiedz oskarżonego, że „nóg nie ma skutych i nie zdąży nacisnąć przycisku alarmowego i uzyskać pomocy” – zdaniem Sądu stanowi groźbę karalną, która realnie mogła wywrzeć w adresacie poczucie zagrożenia, że zostanie przez wymienionego spełniona. Co do zasady oskarżony do zarzucanych mu czynów się nie przyznał, jednakże w przeważającej części treść jego wyjaśnień pokrywa się z wersją pokrzywdzonej, bowiem w swej relacji dość szczegółowo wypowiedział się odnośnie użytych wobec psycholog słów oraz okoliczności swojego zachowania. Zdaniem Sądu w niniejszej sprawie koniecznym było dokonanie modyfikacji kwalifikacji prawnej czynu oskarżonego z dnia 11 października 2022 roku oraz właściwe opisanie typu czynów mającego wówczas miejsce. O niewłaściwej kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonego stanowi fakt, iż brak jest w jego zachowaniu znamion przestępstwa stypizowanego w art. 224 § 2 k.k., bowiem poprzez stosowanie gróźb oskarżony nie miał na celu wymuszenia na psycholog wykonania określonej czynności lub zaniechania czynności. Z zebranego materiału dowodowego jednoznacznie wynika, że oskarżony swoją arogancką postawą próbował dowiedzieć się, dlaczego jego korespondencja nie dociera do Sądu, natomiast brak jest uzasadnionych dowodów by twierdzić, iż domagał się od pokrzywdzonej podjęcia w tym zakresie jakichkolwiek czynności, stosując wobec niej groźby karalne. Wskazać należy, iż kwestie związane z doręczaniem i wysyłaniem korespondencji osadzonych nie należy do kompetencji zawodowych psychologa penitencjarnego, wobec tego już na tym etapie zachodzi dyskwalifikacja zachowania oskarżonego na gruncie art. 224 § 2 k.k. Na marginesie tylko należy wskazać, że nawet gdyby w kompetencje psychologa wchodziła odpowiedzialność za korespondencję osadzonego, to w jego zachowaniu brak było znamion przestępstwa wywierania wpływu na czynności urzędowe, bowiem w ramach wypowiadanych gróźb nie domagał się dokonania przez nią jakichkolwiek czynności. Dlatego, w ocenie Sądu powyższe zachowanie oskarżonego P. S. (1) wypełniło znamiona określone w art. 190 § 1 k.k., zgodnie z którym, kto grozi innej osobie popełnieniem przestępstwa na jej szkodę lub na szkodę osoby dla niej najbliższej, jeżeli groźba wzbudza w osobie, do której została skierowana lub której dotyczy, uzasadnioną obawę, że będzie spełniona, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3 – a nie z art. 224 § 2 k.k.. Oczywistym jest, iż przestępstwo groźby karalnej jest przestępstwem powszechnym tj. takim, które może zostać popełniony przez nieograniczony krąg osób zdatnych do odpowiedzialności karnej. Co istotne jest to przestępstwo materialne, albowiem owa groźba wyartykułowana przez sprawcę musi wzbudzić w pokrzywdzonym obawę jej spełnienia – tj. realny strach przed spełnieniem wypowiadanych przez sprawcę słów. Co ważne owa obawa musi być uzasadniona, a więc ustawodawca w ten sposób wskazał na obiektywno–subiektywną postać tego skutku. Dodatkowo należy zwrócić uwagę, iż na gruncie występku z art. 190 § 1 k.k. relewantna jest tylko i wyłącznie groźba popełnienia na szkodę pokrzywdzonego lub osoby dla niego najbliższej przestępstwa. Ponadto groźba może zostać wyartykułowana werbalnie lub poza werbalnie. W orzecznictwie sądów powszechnych przyjmuje się, iż groźba może zostać także wypowiedziana w sposób dorozumiany. W realiach niniejszej sprawy należy podkreślić, że dla realizacji znamion tego przepisu relewantna jest również tzw. groźba pośrednia. W doktrynie przyjmuje się, że możliwość pociągnięcia do odpowiedzialności karnej w takich przypadkach istnieje wówczas, gdy między osobą wypowiadającą groźbę a osobą, za pośrednictwem której groźba dociera do pokrzywdzonego, istnieje porozumienie lub też, gdy sprawca informując osobę trzecią o groźbie przynajmniej przewidywał, że groźba dojdzie do wiadomości pokrzywdzonego i godził się na to (K. Daszkiewicz-Paluszyńska, Groźba, s. 137; J. Wojciechowska, w: B. Kunicka-Michalska, J. Wojciechowska, Przestępstwa, s. 35–36); pogląd ten wypowiedziano już w okresie międzywojennym (zob. orz. SN z 17.10.1938 r., I K 2602/37, OSN(K) 1939, Nr 6, poz. 129). Odnosząc się do subsumcji słów wypowiedzianych przez P. S. (1) Sąd Rejonowy wskazuje, iż stanowiły one konkludentną groźbę. Po pierwsze za nieuprawnione należało uznać twierdzenia oskarżonego i słowa o braku skucia nóg oraz o niezdążeniu naciśnięciu przycisku alarmowego, oskarżony miał powiedzieć informacyjnie, hipotetycznie nie odnosząc się tu do konkretnego działania wobec pokrzywdzonej P.. Tu trzeba zwrócić uwagę, iż oskarżony już wcześniej w niewłaściwy sposób wyrażał niezadowolenie z przebiegu rozmowy. Wskazywał przecież między innymi, iż zna osoby na wolności, które potrafią się bić. Do tego Sąd Rejonowy uznał za wiarygodne zeznania pokrzywdzonej, która wprost wskazała, iż słowa oskarżonego stanowiły zapowiedź ataku na jej osobę. Mianowicie P. S. (1) inkryminowanego sformułowania użył w odpowiedzi na stwierdzenie pokrzywdzonej, iż posiada ona „magiczny przycisk”. To właśnie wtedy oskarżony powiedział do niej, że nie zdąży go wcisnąć, gdyż nie skuli mu nóg. Stwierdzenie to stanowi groźbę niesprecyzowanego ataku na funkcjonariusza publicznego, gdyż oczywistym jest, że wciśnięcie tego przycisku ma stanowić element ochrony przed tego rodzaju zamachem. Jednocześnie nie sposób było zdekodować o jaki dokładnie bezprawny zamach chodziło oskarżonemu. W tym zakresie należało przyjąć zgodnie z zasadą in dubio pro reo, iż P. S. (1) forował groźbę najłagodniejszego zachowania stanowiącego konglomerat konieczności włączenia przycisku w połączeniu z brakiem skucia nóg tj. naruszenia nietykalności cielesnej A. P.. E. groźba oskarżonego dotyczyła popełnienia na jej szkodę przestępstwa, a przez to wypełniła znamiona przedmiotowe występku z art. 190 § 1 k.k. Do tego koniecznym było przyjęcie zgodnie z wiarygodnymi zeznaniami A. P., iż rzeczywiście przestraszyła się spełnienia tej groźby. Wsparciem dla zeznań A. P. są tutaj także zeznania P. S. (2), który zwrócił uwagę na silne zdenerwowanie pokrzywdzonej, kiedy wszedł do pokoju znajdującego się w dyspozycji pokrzywdzonej. Do tego biorąc pod uwagę dziwne, nieobliczalne zachowanie P. S. (1), jego dotychczasową karalność oraz stosunkowo niewielki doświadczenie zawodowe pokrzywdzonej należy stwierdzić, ze rzeczona groźba nie tylko wywołała w pokrzywdzonej poczucie zagrożenia jej spełnieniem, lecz także iż owo poczucie miało charakter uzasadniony całokształtem okoliczności tej sprawy. W związku z powyższym chociaż inkryminowany czyn P. S. (1) nie wyczerpał znamion występku z art. 224 § 1 k.k. (gdyż nie wykazano istnienia związku funkcjonalnego pomiędzy groźbą forowaną przez oskarżonego, a rzekomą próbą zmuszenia pokrzywdzonej do wpływu na dział ewidencji, a także fakt, iż czynność ta nie mieściła się w kategorii prawnej czynności służbowej pokrzywdzonej funkcjonariuszki) nie sposób było uniewinnić oskarżonego od tego czynu, lecz zasadnym było przyjęcie, iż owo zachowanie wypełniło wszystkie znamiona występku stypizowanego w art. 190 § 1 k.k. Następnie wobec powyższego, koniecznym było ustalenie stopnia społecznej szkodliwości tego rodzaju zachowania pod kątem materialnej definicji przestępstwa zawartej w art. 1 § 2 k.k. Natomiast kwantyfikatory stopnia społecznej szkodliwości zostały przez ustawodawcę wymienione w art. 115 § 2 k.k. Zgodnie z tym przepisem przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu sąd bierze pod uwagę rodzaj i charakter naruszonego dobra, rozmiary wyrządzonej lub grożącej szkody, sposób i okoliczności popełnienia czynu, wagę naruszonych przez sprawcę obowiązków, jak również postać zamiaru, motywację sprawcy, rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia. W przedmiotowej sprawie Sąd Rejonowy stwierdził, iż zachowanie oskarżonego było karygodne, a stopień społecznej szkodliwości tego czynu należy uplasować na średnim poziomie. W tym zakresie należało zwrócić uwagę, że przedmiotowe groźby P. S. (1) adresował wobec funkcjonariusza Służby Więziennej pełniącego funkcje psychologa, przy czym będąc już osadzonym za inne przestępstwo na karę pozbawienia wolności oraz pozostawiając sam na sam w pokoju psychologa – będącej kobietą, o dużo drobniejszej posturze i pozostającą w znacznie gorszym położeniu z punktu widzenia siły fizycznej, postury, budowy ciała – a które to czynniki oddziaływały na sferę psychiczną pokrzywdzonej - stwarzał realne poczucie zagrożenia dla jej życia lub zdrowia. Oczywistym też jest, że karygodność tych zachowań zwiększał fakt kierowania gróźb do więcej aniżeli jednej osoby. Istotne znaczenie miał fakt, pozostawania osadzonym raz wagę naruszonych dóbr. Biorąc to pod uwagę Sąd Rejonowy uznał, że czyn oskarżonego był karygodny w rozumieniu art. 1 § 2 k.w. Zachowanie oskarżonego było również zawinione w świetle normatywnej teorii winy recypowanej w art. 1 § 3 k.k. Mianowicie oskarżony jest osobą dorosłą, doskonale zdająca sobie sprawę z treści normy sankcjonowanej. Do tego ów zakaz grożenia innym osobom powinien być u P. S. (1) szczególnie silnie zinternalizowany biorąc pod uwagę jego poprzednie skazania oraz odbywaną przez niego karę w czasie, którym dopuścił się owego czynu. W dalszej kolejności należy zwrócić uwagę, że oskarżony w chwili czynów miał zachowaną zdolność rozpoznania ich znaczenia oraz pokierowania swoim postępowaniem. Zarazem oskarżony działał z błahej motywacji, brak jest jakiegokolwiek usprawiedliwiającego go anormalnego stanu motywacyjnego. Oskarżony nie był także w żaden sposób prowokowany, lecz to on sam zainicjował owe spotkanie z psycholog, którego przebieg zakłócił swoją roszczeniową i agresywną postawą. Stąd też w realiach tego postępowania można oskarżonemu zarzucić relewantny zarzut braku posłuchu dla normy sankcjonowanej. Stąd też czyn oskarżonego były zawiniony, a stopień jego winy należało ocenić jako wyższy niż typowy przy tego rodzaju przestępstwie. Jednocześnie Sąd Rejonowy nie miał wątpliwości, że oskarżony działał z zamiarem bezpośrednim formułowania gróźb. P. S. (1) jest dorosłym człowiekiem, który doskonale wie, że wypowiedzenie w rozmowie z psychologiem groźby pobicia lub sugerowanie naruszenia nietykalności cielesnej kobiety pozostającej z nim sam na sam w niewielkim pomieszczeniu, spowoduje, że będzie się ona czuła zagrożona i wystraszona, co w ocenie Sądu właśnie takim celem P. S. (1) było. Oskarżony doskonale zdawał sobie sprawę, że jako osoba osadzona i posiadająca na swoim koncie bezprawne zachowania zdawał sobie sprawę ze skutku jaki wywoła tego rodzaju wypowiedziami. Co więcej, Sąd Rejonowy miał także na uwadze uprzednią karalność oskarżonego oraz dopuszczenie się owego występku z art. 190 § 1 k.k. w warunkach recydywy. Zgodnie bowiem z art. 64 § 1 k.k. jeżeli sprawca skazany za przestępstwo umyślne na karę pozbawienia wolności popełnia w ciągu 5 lat po odbyciu co najmniej 6 miesięcy kary umyślne przestępstwo podobne do przestępstwa, za które był już skazany, sąd może wymierzyć karę przewidzianą za przypisane sprawcy przestępstwo w wysokości do górnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę. W tym postepowaniu nie ulegało wątpliwości, iż występek z art. 190 § 1 k.k. jest typem umyślnym, charakteryzującym w tym konkretnym przypadku zagrożeniem przez sprawcę użyciem przemocy fizycznej Do tego przestępstwami podobnymi są w świetle art. 115 § 3 k.k. przestępstwa należące do tego samego rodzaju, przestępstwa z zastosowaniem przemocy lub groźby jej użycia albo przestępstwa popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowej uważa się za przestępstwa podobne. Okoliczność tę należało odnieść do faktu, iż P. S. (1) był uprzednio skazany za przestępstwo z art. 190 § 1 k.k.., a więc przestępstwo przeciwko wolności. Nadto za poprzednie przestępstwo podobne wymierzono oskarżonemu kare 2 lat pozbawienia wolności, która to kara weszła w skład kary łączną 1 roku pozbawienia wolności, w skład której wchodziła jednostkowa karta 6 miesięcy pozbawienia wolności wymierzona za umyślne przestępstwo podobne tj. występek z art. 190 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k., a którą to karę P. S. (1) odbył w dniu 21 września 2018 roku, a więc przestępstwo to zostało popełnione w okresie 5 lat od odbycia w całości kary uprzednio wymierzonej. Dlatego też zachowanie oskarżonego należało zakwalifikować jako czyn zabroniony realizujący znamiona przedmiotowe i podmiotowe występku z art. 190 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. W związku z powyższym w punkcie I. sentencji wyroku Sąd Rejonowy uznał w ramach czynu zarzucanego oskarżonemu w akcie oskarżenia P. S. (1) za winnego tego, że w dniu 11 października 2022 roku w N. groził A. P. popełnieniem na jej szkody przestępstwa – naruszenia nietykalności cielesnej, która to groźba wzbudziła w pokrzywdzonej uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia, przy czym P. S. (1) czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat po odbyciu 21 września 2018 roku kary łącznej 1 roku pozbawiania wolności, w skład której weszła jednostkowa kara 6 miesięcy pobawienia wolności wymierzona za umyślne przestępstwo podobne, tj. występek z art. 190 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. i za to przestępstwo na podstawie art. 190 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym przed 1 października 2023 roku wymierzył oskarżonemu karę 4 miesięcy pozbawiania wolności. |
||||||||||||||
☐ |
1.4. Warunkowe umorzenie postępowania |
|||||||||||||
Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania |
||||||||||||||
☐ |
1.5. Umorzenie postępowania |
|||||||||||||
Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania |
||||||||||||||
☐ |
1.6. Uniewinnienie |
|||||||||||||
Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia |
||||||||||||||
1.KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i środki związane z poddaniem sprawcy próbie |
||||||||||||||
Oskarżony |
Punkt rozstrzygnięcia |
Punkt z wyroku odnoszący się |
Przytoczyć okoliczności |
|||||||||||
P. S. (1) |
I. |
I. |
Zgodnie z treścią art. 190 § 1 k.k. sprawca tego występku podlega karze do trzech lat pozbawienia wolności. Równocześnie mając na uwadze treść art. 64 § 1 k.k. sąd wymierza karę przewidzianą za przypisane przestępstwo w wysokości powyżej dolnej granicy ustawowego zagrożenia, a może ją wymierzyć w wysokości do górnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę. Jednocześnie z uwagi na powyższe zagrożenie karą, aktualizowała się dyrektywa wymierzenia kary pozbawienia wolności jako kary ultima ratio. E. zgodne z tą dyrektywą zawartą w art. 58 § 1 k.k. wymierzyć oskarżonemu P. S. (1) można byłoby tylko wówczas, gdyby żadna z innych przewidzianych w kodeksie kar nie mogła spełnić celu związanego z funkcjami penalnymi prawa karnego. W tym miejscu należało przypomnieć, iż dyrektywy wymiaru kary zostały przez polskiego ustawodawcę wysłowione w art. art. 53 k.k. Zgodnie z tym przepisem sąd wymierza karę według swojego uznania, w granicach przewidzianych przez ustawę, bacząc, by jej dolegliwość nie przekraczała stopnia winy, uwzględniając stopień społecznej szkodliwości czynu oraz biorąc pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Jednocześnie wymierzając karę, sąd uwzględnia w szczególności motywację i sposób zachowania się sprawcy, zwłaszcza w razie popełnienia przestępstwa na szkodę osoby nieporadnej ze względu na wiek lub stan zdrowia, popełnienie przestępstwa wspólnie z nieletnim, rodzaj i stopień naruszenia ciążących na sprawcy obowiązków, rodzaj i rozmiar ujemnych następstw przestępstwa, właściwości i warunki osobiste sprawcy, sposób życia przed popełnieniem przestępstwa i zachowanie się po jego popełnieniu, a zwłaszcza staranie o naprawienie szkody lub zadośćuczynienie w innej formie społecznemu poczuciu sprawiedliwości, a także zachowanie się pokrzywdzonego. W ocenie Sądu Rejonowego, mając na uwadze charakter popełnionego występku oraz jego okoliczności, średni stopień społecznej szkodliwości, wysoki stopień winy i dopieszczenie się przestępstwa w warunkach recydywy należało stwierdzić, że tylko i wyłącznie kara pozbawienie wolności może stanowić adekwatną reakcje na tego rodzaju zachowanie oskarżonego. W ocenie Sądu cele kary w realiach niniejszego procesu zostaną spełnione w sposób najpełniejszy poprzez wymierzenie oskarżonemu kary pozbawienia wolności. Tego rodzaju kara będzie stanowić istotną dolegliwością dla sprawcy, uzmysławiającą mu konieczność poniesienia konsekwencji swoich czynów. Jednocześnie przedmiotowy wymiar kary oddaje w ocenie Sądu charakter działania sprawcy i atak na dobro prawne pokrzywdzonej. Do tego Sąd Rejonowy musiał uwzględnić fakt, że P. S. (1) w chwili czynu obywał karę pozbawienia wolności orzeczoną mu za inne przestępstwo, jak również fakt dopuszczenia się w przeszłości ataku na dobro prawne przeciwko wolności, przez co oskarżony wykazał, że wymierzona mu wówczas kara nie spełniła w sposób należyty dyrektywy prewencji indywidualnej. Stąd też w ocenie Sądu wymierzona P. S. (1) kara 6 miesięcy pozbawienia wolności w stanowi adekwatną do okoliczności przedmiotowych tego czynu, a także właściwości i warunków osobistych oskarżonego. Orzeczona kara stanowi jedyną słuszną w okolicznościach sprawy reakcję karną w odpowiedzi na karygodne zachowanie oskarżonego, który pomimo uprzedniej karalności nie wyciągnął dotąd żadnych wniosków, zatem wolą Sądu jest aby oskarżony zaczął przestrzegać porządku prawnego oraz miał na względzie swoją sytuację życiową, która na ten moment jawi się wątpliwie, z uwagi na brak posłuchu dla normy sankcjonowanej, co pozwoliło na skompletowanie struktury przedmiotowego przestępstwa. Kara 6 miesięcy pozbawienia wolności stanowi efektywną odpłatę oskarżonemu za przestępstwo popełnione na szkodę funkcjonariusza publicznego. Czyn ten nie był w żaden sposób sprowokowany. Przeciwnie przyjęcie oskarżonego przez A. P. było wyrazem jej dobrej woli, biorąc pod uwagę, że oskarżony nie przyszedł do niej z problemem natury psychicznej. Do tego kara 6 miesięcy pozbawienia wolności stanowi wyraz kompletnej niepoprawności oskarżonego, który nieustannie narusza reguły postepowania z dobrem prawnym. P. S. (1) jest osobą całkowicie zdemoralizowaną, bezkrytyczną, niepotrafiącą wyciągać wniosków z własnych błędów. Jednocześnie wzgląd na stosunkowo średni stopień społecznej szkodliwości tego występku przeciwstawiał się wymierzeniu P. S. (1) kary surowszej. Mając to wszystko na uwadze Sąd Rejonowy w punkcie I wyroku wymierzył oskarżonemu P. S. (1) karę 6 miesięcy pozbawienia wolności. |
|||||||||||
1.1Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU |
||||||||||||||
Oskarżony |
Punkt rozstrzygnięcia |
Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu |
Przytoczyć okoliczności |
|||||||||||
1.6. inne zagadnienia |
||||||||||||||
W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia, |
||||||||||||||
7. KOszty procesu |
||||||||||||||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
|||||||||||||
II. |
Mając na uwadze fakt, że w sprawach z oskarżenia publicznego poniesione przez oskarżyciela posiłkowego w procesie wydatki ponosi skazany, Sąd na podstawie art. 627 k.p.k. w punkcie II. sentencji wyroku zasądził od oskarżonego na rzecz pokrzywdzonej A. P. sumę odpowiadającą wydatkom poniesionym przez nią w na obu etapach procesu karnego, a wyliczoną zgodnie z §11 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 pkt. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (tj. Dz. U. z 2023 r. poz. 1964 z późn. zm.). |
|||||||||||||
III. |
Zgodnie z wnioskiem obrońcy oskarżonego będącego adwokatem, na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze (tj. Dz. U. z 2022 r. poz. 1184 z późn. zm.) zasądzono w punkcie III. wyroku na rzecz T. L. kwotę 1.033,20 złotych wyliczoną zgodnie z §11 ust. 2 pkt. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (tj. Dz. U. z 2023 r. poz. 1964 z późn. zm.). Zasądzona suma odpowiada stawce minimalnej za nieodpłatną pomoc prawną udzieloną oskarżonemu w toku postępowania jurysdykcyjnego. |
|||||||||||||
IV. |
Z uwagi na sytuacją finansową i majątkową oskarżonego, który nie posiada źródła stałego dochodu, a który dopuścił się przedmiotowego występku odbywając karę pozbawienia wolności orzeczoną za inne przestępstwo, Sąd orzekając o kosztach sądowych kierował się zasadą wyrażoną w treści art. 627 k.p.k., uznając, iż zasadnym będzie zasądzić od P. S. (1) na rzecz Skarbu Państwa wyłącznie część kwoty poniesionej w toku postępowania tytułem kosztów sądowych oraz zwolnić go w pozostałej części od obowiązku ich ponoszenia. Zasądzanie powyższych kosztów w całości byłoby dla skazanego w obecnej sytuacji zbyt uciążliwe. |
|||||||||||||
1.1Podpis |
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Nowym Sączu
Osoba, która wytworzyła informację: Sędzia Dominik Mąka
Data wytworzenia informacji: