Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Nowym Sączu

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 29 października 2019 roku

Strona powodowa (...) S.A. z siedzibą w L., reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika w pozwie złożonym w dniu 5 lipca 2019 roku domagała się od pozwanej K. S. zapłaty kwoty 3.330,23 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz zasądzenia kosztów procesu, w tym kosztów zastępstw prawnego według norm przypisanych (k.1-2).

W uzasadnieniu wskazano, że pozwana, za pośrednictwem strony internetowej, zawarła w dniu 19 marca 2018r. z (...) S.A. Umowę pożyczki na kwotę 2.500, której ostatecznie zaprzestała spłaty. W konsekwencji, umowa została wypowiedziana a kwota wierzytelności wraz z odsetkami stała się z dniem 12 września 2018r. w całości wymagalna. Na podstawie porozumienia z dnia 25 października 2018r. zawartego do umowy cyklicznego przelewu wierzytelności z dnia 28 września 2017r. strona powodowa nabyła przedmiotową wierzytelność. Na kwotę objętą żądaniem składa się kapitał w wysokości 2.131,85 zł, kwota odsetek naliczanych przez wierzyciela pierwotnego do zamknięcia salda – 69,37 zł, kwota odsetek naliczanych przez cesjonariusza -106,71 zł, opłata przygotowawcza (za czynności związane przygotowaniem umowy) w wysokości 922,30 zł i opłata administracyjna (za zarządzenie kontem umowy pożyczki) w kwocie 100 zł.

W dniu 15 lipca 2019 roku Referendarz sądowy wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym w sprawie I Nc 2832/19 – zgodnie z żądaniem pozwu (k. 24).

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwana K. S. reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika, wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa prawnego według norm przypisanych (k.29-32).

Podniosła zarzut nieudowodnienia roszczenia zarówno, co do zasady jak i wysokości, w tym brak legitymacji czynnej powoda, wskazując jednocześnie na abuzywność postanowień umowny. Powód nie przedłożył żadnego, podpisanego dokumentu, z którego by wynikało, iż pomiędzy poprzednim wierzycielem a pozwaną doszło do zawarcia przedmiotowej umowy. Pozwana natomiast zaprzecza by kiedykolwiek za pośrednictwem strony internetowej wnioskowała o pożyczkę, nie otrzymała także z tego tytułu żadnej kwoty. Strona powodowa również skutecznie nie wykazała, aby nabyła przedmiotową wierzytelność, nie można tego wywnioskować z przedłożonej umowy cesji, bowiem nie wiadomo jakie wierzytelności dokładnie obejmuje. Nadto postanowienia umowne odnoszące się do prowizji i opłaty administracyjnej są wygórowane, rażąco naruszając interesy konsumenta. Jako niedozwolone nie powinny być stosowane.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwana K. S., za pośrednictwem strony internetowej, w dniu 19 marca 2018 roku zawarła z (...) S.A. z siedzibą w W. umowę pożyczki nr (...) w wysokości 2.500 zł, którą to następnie kwotę otrzymała na podany rachunek bankowy. Całkowita kwota do zapłaty przez pożyczkobiorcę wyniosła 4.063,90 zł na którą oprócz kapitału wypłaconego pozwanej (tzw. całkowita kwota pożyczki) składała się także opłata przygotowawcza w wysokości 1.090 zł, opłata administracyjna w łącznej wysokości 325 zł oraz odsetki w kwocie 148,90 zł.

Opłata administracyjna obejmowała czynności związane z zarządzeniem kontem umowy pożyczki, monitorowaniem i była uiszczana przez klienta wraz z każdą ratą miesięczną w kotwach po 25 zł. Opłata przygotowawcza była natomiast pobierana za czynności związane z umową pożyczki jak np.: koszt obsługi pożyczki i jej zawarcie, badanie zdolności kredytowej. Opłata przygotowawcza była rozdzielana proporcjonalne do rat pożyczki i uiszczana wraz z ratami. W sytuacji rozwiązania umowy, opłata ta stawała się natychmiast wymagalna.

Roczna stopowa oprocentowania wynosiła 10,00 %. Pożyczka miała być spłacana w 13 miesięcznych ratach kapitałowo – odsetkowych, w kwotach po 312,72 zł z czego ostatnia w kwocie 311,26 zł. Termin pierwszej raty został ustalony na 19 kwietna 2018r. a ostatniej na 19 kwietnia 2019r.

W przypadku nieterminowej spłaty pożyczki pozwana była zobowiązana do zapłaty odsetek od zadłużenia przeterminowanego w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie tj. dwukrotności odsetek ustawowych za opóźnienie - 14 %. Pożyczkodawca nadto mógł rozwiązać umowę z przyczyn leżących po stronie pożyczkobiorcy z zachowaniem dwutygodniowego okresu wypowiedzenia w przypadku opóźnienia w spłacie zadłużenia wynikającego z umowy przekraczającego 60 dni.

Dowód: /: umowa pożyczki - k. 3-6, formularz informacyjny –k. 6/v- potwierdzenie wypłaty środków k. 9/

Pozwana nie wywiązała się z warunków umowy, zaprzestając spłaty ustalonych rat. W konsekwencji czego pismem z dnia 28 sierpnia 2018 r. pożyczkodawca wypowiedział umowę nr (...), wzywając do zapłaty kwoty 3.231,71 zł (2.131,85 zł tytułem kapitału, 75,70 zł tytułem odsetek, 922,30 zł tytułem opłaty przygotowawczej, 100 zł jako opłata administracyjna, 1,86 zł jako odsetki od zadłużenia przeterminowanego).

Dowód : /wypowiedzenie umowy z 28.08.2018r. -10/

Na mocy umowy ramowej cyklicznego przelewu wierzytelności z 28 września 2018 r. i następnie porozumienia z 28 października 2018r. zawartego z (...) S.A. z siedzibą w W., strona powodowa (...) S.A. z siedzibą w L. nabyła wierzytelność w stosunku do pozwanej a wynikającą z umowy pożyczki z dnia 19 marca 2018 r.

Dowód : / umowa cesji z 28.09.2018 r. wraz z pełnomocnictwami – k.11-17, porozumienie z 26.06.2018r. – k.11, wykaz wierzytelności – k.12/

Pismem z dnia 7 listopada 2018r. zawiadomiono pozwaną o cesji i wezwano do zapłaty zadłużenia.

Dowód: / zawiadomienie z 7.11..2018r. – k.18, wezwanie z 7.11. 2018 r. – k.18-19/

Ustalając powyższy stan faktyczny, Sąd oparł się na dokumentach przedstawionych przez stronę powodową, uznając je za wiarygodne i dowodzące okoliczności zawarcia umowy, jej treści oraz wysokości zadłużenia. Prawdziwość dokumentów przedstawionych przez powoda nie została skutecznie podważona. Niektóre z przedłożonych dokumentów (jak wypowiedzenie umowy, umowa cesji i pełnomocnictwa) mają charakter dokumentu urzędowego, jako że zostały poświadczone za zgodność przez występującego w sprawie pełnomocnika (art. 129 § 3 k.p.c.).

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jest zasadne.

Przepis art. 720 § 1 k.c. stanowi, iż przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Strona powodowa wywodziła swoje roszczenie z nabytej na podstawie umowy cesji z dnia 28 września 2018 r. i porozumienia z 25 października 2018r., wierzytelności wynikającej z zawartej, za pośrednictwem strony internetowej – na odległość, w dniu 19 marca 2018 r. umowy pożyczki nr (...).

W ocenie Sądu, przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, iż pomiędzy poprzednikiem prawnym powoda a pozwaną doszło do zawarcia umowy na warunkach w niej określonych. Okoliczności te zostały ustalone w oparciu o szereg dokumentów przedłożonych przez powoda takich jak umowa, formularz informacyjny czy wypowiedzenie umowy i wezwania do zapłaty. Sąd przy tym miał na uwadze specyfikę zawartej umowy, która była umową zawartą na odległość. Oświadczenia woli zatem składane były również w formie elektronicznej. Z doświadczenia wiadomo, iż wymogiem zawarcia takiej umowy nie jest jej podpisanie i odesłanie do pożyczkodawcy, ale wystarczające jest wyrażenie woli jej zawarcia za pomocą środków porozumienia się na odległość, potwierdzone czy weryfikowane, poprzez wcześniej założone konto internetowe czy po prostu poprzez potwierdzenie danych osobowych w tym numeru Pesel. Tego typu praktyki, jak wiadomo, w takich usługach, są powszechnie stosowane. Zawarcie umowy pożyczki na odległość jest również przewidziane przez przepisy prawa (art. 3 ust. 2 w zw. z art. 5 pkt. 13 oraz art. 15 ustawy o kredycie konsumenckim z dnia 12 maja 2011r., Dz.U.2011.126.715 ze zm.). O fakcie jej zawarcia i skuteczności, nie świadczy tylko i wyłącznie jej forma, ale składa się na nią szereg okoliczności, które muszą być rozpatrywana łącznie. Zważyć przy tym należy, iż strona pozwana, przeczyła by taką umowę zawarła, jednakże nie wskazała żadnych konkretnych okoliczności, które poddały by w wątpliwość okoliczności jej zawarcia. Strona powodowa dysponowała wszystkimi danymi osobowymi pozwanej (imię, nazwisko, numer Pesel czy numer dowodu osobistego) a pozwana nie podważała faktu ich posiadania przez powoda. Nie zaprzeczyła także, aby na umowie, do wypłaty środków wskazano inny, nienależący do niej rachunek bankowy. Natomiast przedłożone przez powoda potwierdzanie, wykazało, iż dokonano wypłaty środków właśnie na ten rachunek. Wszystkie te okoliczności pozwalają przyjąć, iż niewątpliwie poprzednik strony powodowej i pozwana byli związani umową pożyczki na mocy której, pozwana otrzymała 2.500 zł kapitału a ostatecznie z warunków której się nie wywiązała. Nadto z przedłożonej umowy cyklicznego przelewu wierzytelności z dnia 28.09.2018r. wraz pełnomocnictwami, porozumienia i wykazu wierzytelności, jednoznacznie wynika, iż pomiędzy poprzednim wierzycielem a powodem doszło do skutecznego zawarcia umowy cesji, na mocy której powód otrzymał wierzytelność w stosunku do pozwanej a wynikająca z umowy z dnia 19 marca 2018r.

Odnosząc się natomiast do abuzywności postanowień umowy, również i ten zarzut należało uznać za chybiony. Stosownie do treści art. 385 ¹ § 1 k.c., aby można było uznać klauzulę za abuzywną muszą zostać spełnione łącznie cztery przesłanki: umowa musi być zawarta z konsumentem, postanowienia tej umowy nie zostały uzgodnione z konsumentem w sposób indywidualny, a ponadto kształtują prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (co jednak nie dotyczy głównych świadczeń stron, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny).

Przedmiotowa umowa pożyczki zawarta pomiędzy pozwaną K. S. a przedsiębiorcą, jakim był poprzednik strony powodowej, należy do umów o kredyt konsumencki, wobec czego znajdują zastosowanie przepisy ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim (Dz. U. 2011, nr 126, poz. 715 ze zm.) zgodnie z art. 3 ust. 2 tej ustawy. Treść przedłożonej umowy nie pozwala uznać, aby jej postanowienia były nieczytelne lub niezrozumiałe dla przeciętnego konsumenta. Umowa pożyczki została sporządzona w sposób przejrzysty– zawiera wszystkie wymogi stawiane przez powoływaną ustawę o kredycie konsumenckim. Zostały wyszczególnione oraz wyjaśnione, niezbędne pozycje i użyte sformułowania stosownie do wymogów stawianych przez art. 30 ustawy o kredycie konsumenckim. Nie można, przyjąć, aby pożyczkodawca wykorzystał przewagę nad konsumentem czy jego niewiedzę, tym samym wprowadzając niekorzystne dla niego postanowienia umowy. Podkreślenia wymaga fakt, iż konsument po zawarciu umowy, nie zgadzając się z jej warunkami może od zawartej umowy odstąpić – bez podania przyczyny w terminie 14 dni stosownie do art. 53 ust. 1 powoływanej ustawy, które to postanowienie zostało również powielone już w samej umowie (pkt. 9 umowy).

Przy uwzględnieniu, że pozwana zrezygnowała z przedstawienia dowodu z własnych zeznań, w konsekwencji Sąd przyjął, że miała pełną świadomość obciążeń związanych z zawarciem umowy z instytucją pozabankową. W tym miejscu należy nadto przywołać zasadę swobody umów i tym samym autonomię woli stron. Niejednokrotnie reguły odnoszące się do ochrony interesów konsumenta powinny ustąpić wobec jednoznacznie określonego zamiaru stron - woli zawarcia umowy o określonym kształcie.

Nie sposób także podzielić stanowiska, aby obarczenie konsumenta prowizją w kwocie 1.090 zł (powód domaga się 922,30 zł), czy nadto opłatą administracyjną w łącznej kwocie 325 zł (z czego proporcjonalnie zmieszoną do okresu trwania umowy - po 25 zł na każdy miesiąc, zatem powód domaga się 100 zł) naruszało w sposób rażący jego interesy czy było sprzeczne z dobrymi obyczajami tym samym wpływając na równowagę kontraktową stron. Wbrew stanowisku pozwanej, zważyć trzeba, że nie jest to prowizja czy opłata w zawyżonej wysokości mając na uwadze czas trwania umowy i tym samym wypłacony kapitał. Istotnym także jest to, iż kwota ta nie wybiega poza granice określone przez algorytm zawarty w art. 36a ustawy o kredycie konsumenckim. Nie przekracza także całkowitej kwoty pożyczki (ust. 2), czyli środków przekazanych pozwanej. Podkreślić nadto trzeba, iż poprzednik strony powodowej, jako przedsiębiorca trudniący się między innymi udzielaniem pożyczek gotówkowych nastawiony był przede wszystkim na uzyskanie zysku. Co do zasady, pobieranie opłat i prowizji jest dozwolone, nawet jeżeli umowa przewiduje możliwość pobierania odsetek. Prowizja czy inne dodatkowe opłaty mają na celu wyrównanie kosztów poniesionych przez kontrahenta w związku z przygotowaniem umowy, obsługą czy chociażby ma rekompensować ryzyko związane z udzieleniem kapitału i obrotem pieniędzmi. Co więcej strona powodowa w sposób czytelny i precyzyjny wyjaśniła, za jakie czynności każda z opłat jest pobierana. Kompensatą pożyczkodawcy oprócz niewielkich odsetek była naliczona prowizja oraz niewielka opłata administracyjna stosownie pomniejszona do czasu trwania umowy, a które jednakże nie wykraczały ponad rozsądną, wyznaczoną ustawowo wysokość. W ocenie Sądu, opłaty te nie powodują niczym nieuzasadnionego przysporzenia po stronie przedsiębiorcy.

Podsumowując w ocenie Sądu nie zostały spełnione przesłanki warunkujące uznanie postanowień umownych odnoszących się do prowizji, opłaty administracyjnej jako klauzul niedozwolonych i tym samym niewiążących stron.

Co do żądania kwot 69,37 zł i 106,71 zł tytułem „skapitalizowanych” odsetek należy mieć na uwadze, iż możliwość ich naliczania oraz ich wysokość, została przewidziana w samej umowie pożyczki. Nie przekraczają odsetek maksymalnych. Nadto są one weryfikowalne za pomocą powszechnie dostępnych kalkulatorów odsetkowych.

Wobec zatem powyższych argumentów należało uwzględnić żądanie powoda w całości, zsądzając od pozwanej na jego rzecz kwotę 3.330,23 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu tj. 5 lipca 2019 2018 do dnia zapłaty (pkt. I wyroku). O odsetkach Sąd orzekł na zasadzie art. 481 § 1 i 2 k.c.

Zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu (art. 98 k.p.c.) Sąd zasądził od pozwanej jako przegrywającej, na rzecz powoda kwotę 917 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, na które złożyła się opłata skarbowa od pełnomocnictwa - 17 zł oraz 900 zł tytułem wynagrodzenia pełnomocnika stosownie do § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. 2018. poz. 265 t.j.).

Biorąc powyższe na uwadze, na zasadzie powołanych przepisów orzeczono jak w sentencji wyroku.