Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Nowym Sączu

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 10 września 2024 roku

Powód K. K. w pozwie złożonym w dniu 7 marca 2024 roku (k. 4 -8) domagał się od strony pozwanej Powiatu (...) zapłaty na jego rzecz kwoty 25.656,50 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 25.543,50 zł od dnia 9 lutego 2024 roku do dnia zapłaty oraz od kwoty 22 zł. od dnia 12 lutego 2024 roku do dnia zapłaty oraz zasądzenia kosztów procesu.

W uzasadnieniu powód podał, iż łączyła ją ze stroną pozwaną umowa z 18 lipca 2022 roku nr (...), na mocy której pozwany Powiat zobowiązał się do dofinansowania działalności gospodarczej powoda kwotą 22.000 złotych. Czas obowiązywania umowy miał wynosić 1 rok. Zgodnie z § 5 pkt 17 lit. C umowy powód zobowiązany był do zwrotu w ciągu 30 dni od wezwania przyznanych środków wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia ich uzyskania, jeżeli podjąłby zatrudnienie w okresie pierwszych 12 miesięcy prowadzenia działalności z wyłączeniem podjęcia zatrudnienia w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu (...), oraz w okresie 30 dni po ich odwołaniu.

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z 14 czerwca 2023 roku w sprawie odwołania na obszarze Rzeczpospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego z dniem 1 lipca 2023 roku odwołuje się na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stan zagrożenia epidemicznego w związku z zakażeniami wirusem(...) Zdaniem powoda z powyższego wynikało, iż zgodnie z umową, mógł podjąć zatrudnienie do dnia 31 lipca 2023 roku. W dniu 3 lipca 2023 roku powód podjął zatrudnienie w hotelu. W dniu 20 września 2023 roku powód wystosował do pozwanego pismo z prośbą o rozliczenie dofinansowania na rozpoczęcie działalności gospodarczej. W odpowiedzi na to pozwany wezwał powoda do zapłaty kwoty 24.836,49 zł tj. należności głównej w kwocie 22.000 zł oraz odsetek ustawowych w wysokości 2.836,49 zł. Zdaniem urzędu, fakt, iż powód nie zrezygnował z zatrudnienia w (...) Hotel sp. z o.o. s.k.a. po ustaniu epidemii stanowi naruszenie umowy w zakresie zakazu podejmowania zatrudnienia w okresie przypadającym po 31 lipca 2023 roku. Powód nie zgadzając się z twierdzeniami pozwanego wystosował do niego pismo z prośbą o zmianę stanowiska. Uzyskał także korzystną dla siebie interpretację zapisów umownych Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców. Strony kierowały wzajemne pisma. 9 lutego 2024 roku powód dokonał na rzecz pozwanego zapłaty kwoty 25.543,50 zł oraz 22 zł z zastrzeżeniem zwrotu całej kwoty. Powód obawiał się skorzystania przez pozwanego z weksla stąd uznał konieczność zapłaty w/w kwoty nie zgadzając się jednocześnie z argumentacja pozwanego.

W odpowiedzi na pozew strona pozwana (k.60-62) wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie na rzecz pozwanego od powódki kosztów procesu wraz z kosztami zastępstwa prawnego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu strona pozwana przyznała, iż łączyła ją z powodem umowa o dofinansowanie działalności gospodarczej jako bezrobotnemu zgodnie z § 6 ust. 3 pkt 3 rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z 14 lipca 2017 roku w sprawie dokonywania z funduszu pracy refundacji kosztów wyposażenia lub doposażenia stanowiska pracy oraz przyznawania środków na podjęcia działalności gospodarczej (Dz. U. z 2022, poz. 243). Powód dołączył również oświadczenie o niepodejmowaniu zatrudnienia w okresie 12 miesięcy od dnia rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej. Również po informacji o pozytywnym rozpoznaniu wniosku powód złożył oświadczenie o zobowiązaniu się do niepodjęcia zatrudnienia w terminie 12 miesięcy po dniu rozpoczęcia działalności gospodarczej ( z wyłączeniem podjęcia zatrudnienia w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, ogłoszonego z powodu (...)oraz w okresie 30 dni po ich odwołaniu.

W związku z naruszeniem § 15 ust. 17 lit. C umowy na podstawie § 8 umowy pismem z 22 września 2023 roku doręczonym powodowi 3 października 2023 roku dokonano wypowiedzenia umowy ze skutkiem natychmiastowym. Jednocześnie na podstawie § 5 ust. 18 umowy wezwano powoda do zwrotu otrzymanych środków wraz z odsetkami ustawowymi w terminie 30 dni od doręczenia wezwania oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie (od 31 dnia) od doręczenia wezwania do dnia zapłaty. Ustawowy termin zwrotu kwoty upłynął w dniu 2 listopada 2023 roku. Pozwany wskazał, iż jego stanowisko poparte jest stanowiskiem Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zawartego w piśmie z 21 sierpnia 2023 roku znak (...). Podjęcie zatrudnienia oraz pozostawanie w zatrudnieniu przez przedsiębiorcę nie rodziło negatywnych konsekwencji do 30 dni od odwołania stanu zagrożenia epidemicznego tj. 31 lipca 2023 roku. Natomiast stosunek pracy nie został rozwiązany do tego dnia, a nawet trwał nadal. W związku z powyższym pozwany uznał, iż pozostawanie przez powoda w zatrudnieniu po dniu 31 lipca 2023 roku stanowi naruszenie warunków umowy i winien zwrócić otrzymane dofinansowanie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód K. S. chciał utworzyć szkółkę tenisa w K.. Aby zrealizować swój pomysł wystąpił do Powiatu (...) o uzyskanie dofinansowania ze środków funduszu pracy na podjęcie działalności gospodarczej. Jego wniosek o dofinansowanie został rozpatrzony pozytywnie – powód w dniu 18 lipca 2022 roku podpisał umowę nr (...), na mocy której pozwany Powiat zobowiązał się do dofinansowania działalności gospodarczej powoda kwotą 22.000 złotych. Czas obowiązywania umowy miał wynosić 1 rok. Powód zobowiązał się do podjęcia działalności gospodarczej z dniem 2 sierpnia 2022 roku i i prowadzenia tej działalności przez okres co najmniej 12 miesięcy tj. co najmniej do dnia 2 sierpnia 2023 roku.

Zgodnie z § 5 pkt 17 lit. C umowy powód zobowiązany był do zwrotu w ciągu 30 dni od wezwania przyznanych środków wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia ich uzyskania, jeżeli podejmie zatrudnienie w okresie pierwszych 12 miesięcy prowadzenia działalności z wyłączeniem podjęcia zatrudnienia w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu (...), oraz w okresie 30 dni po ich odwołaniu.

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z 14 czerwca 2023 roku w sprawie odwołania na obszarze Rzeczpospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego z dniem 1 lipca 2023 roku odwołuje się na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stan zagrożenia epidemicznego w związku z zakażeniami wirusem (...). Zdaniem powoda z powyższego wynikało, iż zgodnie z umową, mógł podjąć zatrudnienie do dnia 31 lipca 2023 roku. Powód otrzymał środki z dotacji w kwocie 22.000 złotych, za które zakupił potrzebny sprzęt do szkółki tenisa.

W związku z epidemią (...)kluby tenisowe miały trudności z utrzymaniem swojej działalności koszty utrzymania działalności spowodowały, ze powód od 1 stycznia 2023 roku podjął zatrudnienie na okres 6 miesięcy w jednym z hoteli. Kolejno w dniu 3 lipca 2023 roku powód podjął zatrudnienie w innym hotelu i pozostawał w tym zatrudnieniu na datę zakończenia umowy o dofinansowanie tj. w dniu 2 sierpnia 2023 roku. Jednocześnie przez cały ten czas powód prowadził dotowaną działalność gospodarczą

Dowód: umowa o dofinansowanie - - k.11—13, formularz rekrutacyjny (k. 11-16 i 193-200), zeznania powoda na rozprawie w dniu 10 września 2024 roku – od 00:07:31 k. 73/2

W dniu 20 września 2023 roku powód wystosował do pozwanego pismo z prośbą o rozliczenie dofinansowania na rozpoczęcie działalności gospodarczej. W odpowiedzi na to pozwany wezwał powoda do zapłaty kwoty 24.836,49 zł tj. należności głównej w kwocie 22.000 zł oraz odsetek ustawowych w wysokości 2.836,49 zł. Zdaniem urzędu, fakt, iż powód nie zrezygnował z zatrudnienia w (...) Hotel sp. z o.o. s.k.a. po ustaniu epidemii stanowi naruszenie umowy w zakresie zakazu podejmowania zatrudnienia w okresie przypadającym po 31 lipca 2023 roku. Powód nie zgadzając się z twierdzeniami pozwanego wystosował do niego pismo z prośbą o zmianę stanowiska. Uzyskał także korzystną dla siebie interpretację zapisów umownych Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców. Strony kierowały wzajemne pisma, jednak pozwany swojego stanowiska w zakresie zwrotu kwoty dotacji nie zmienił.

W dniu 9 lutego 2024 roku powód dokonał na rzecz pozwanego zapłaty kwoty 25.543,50 zł oraz 22 zł z zastrzeżeniem zwrotu całej kwoty. Powód obawiał się skorzystania przez pozwanego z weksla stąd uznał konieczność zapłaty w/w kwoty nie zgadzając się jednocześnie z argumentacja pozwanego.

Dowód: pismo powoda z 20.09.2023 r. – k. 14, Pismo strony pozwanej z 22.09.2023 – k. 15, pismo powoda z 5.10.2023 roku – k. 1617, pismo o interwencję do RMiŚP – k. 1819, pismo i interwencję do RPO – k. 2021, pismo UP z 16.10.2023 roku – k. 22, pismo powoda z 27.10.2023 – k. 23, stanowisko RMiŚP – k. 2427, pismo pozwanego z 23.11.2023 r. – k. 28-31, stanowisko Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – k. 34-35 oraz 39-40, zeznania powoda na rozprawie w dniu 10 września 2024 roku – od 00:07:31 k. 73/2

W związku ze stanowiskiem pozwanego powód w dniu 9 lutego 2024 roku dokonał na rzecz pozwanego zwrotu kwoty dofinansowania wraz z odsetkami w kwocie 25.543,50 zł oraz 22 zł dodatkowych zaległych odsetek z zastrzeżeniem zwrotu całej kwoty.

Dowód: dowody przelewów – k. 44, 45, zeznania powoda na rozprawie w dniu 10 września 2024 roku – od 00:07:31 k. 73/2

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty przedstawione w opisie stanu faktycznego oraz zeznania powoda.

Sąd dał wiarę dokumentom zgromadzonym w aktach sprawy, jako że ich treść nie była przez strony kwestionowana w żadnym zakresie. Sąd dał wiarę także zeznaniom powoda jako w pełni spójnym z pozostałym zgromadzonym materiałem dowodowym. Spór między stronami nie koncentrował się w zakresie stanu faktycznego, który co do zasady był między stronami niesporny, zaś wątpliwości budziły kwestie prawne.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo powoda K. K. zasługiwało na uwzględnienie.

Na wstępie należy zaznaczyć, iż program dofinansowania ze środków funduszu pracy na podjęcie działalności gospodarczej jest programem pomocowym ze środków publicznych, przez co wydatkowanie tych pieniędzy jest ściśle kontrolowane, a każde przyznanie dotacji i jej zużycie musi być zgodne z obowiązującą umową. Warunki udzielenia dotacji i czas ich obowiązywania zawarte zostały w umowie z dnia 18 lipca 2022 roku (...) i jako takie musiały być ściśle przestrzegane przez obie strony umowy.

Do umów zależy stosować ogólne reguły wykładni określone w art. 65 k.c. Zgodnie z tym przepisem oświadczenie woli należy tak tłumaczyć, jak tego wymagają ze względu na okoliczności, w których złożone zostało, zasady współżycia społecznego oraz ustalone zwyczaje. W umowach należy raczej badać, jaki był zgodny zamiar stron i cel umowy, aniżeli opierać się na jej dosłownym brzmieniu.

W umowie z 18 lipca 2022 roku bez wątpienia powód zobowiązał się do podjęcia działalności gospodarczej z dniem 2 sierpnia 2022 roku i prowadzenia tej działalności przez okres co najmniej 12 miesięcy tj. co najmniej do dnia 2 sierpnia 2023 roku. Jednocześnie zgodnie z § 5 pkt 17 lit. C umowy powód zobowiązany był do zwrotu w ciągu 30 dni od wezwania przyznanych środków wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia ich uzyskania, jeżeli podejmie zatrudnienie w okresie pierwszych 12 miesięcy prowadzenia działalności z wyłączeniem podjęcia zatrudnienia w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu (...), oraz w okresie 30 dni po ich odwołaniu. Z powyższego postanowienia umownego wynika, iż powód nie mógł podjąć zatrudnienia w okresie obowiązywania umowy, tj. do 2 sierpnia 2023 roku, za wyjątkiem okresu ogłoszonego stanu epidemii bądź zagrożenia epidemicznego oraz w terminie 30 dni od odwołania tych stanów. A contrario powód mógł podjąć zatrudnienie pomimo obowiązywania umowy w okresie trwania całej umowy (gdyż stan epidemii trwał w dniu jej wejścia w życie tj. 2 sierpnia 2022 roku) aż do 31 lipca 2023 roku tj. do upływu 30 dni od odwołania stanu zagrożenia epidemicznego. Powód podjął zatrudnienie w pierwszym hotelu 1 stycznia 2023 roku oraz kolejno w dniu 3 lipca 2023 roku. Obie te daty „podjęcia” zatrudnienia mieszczą się w wyjątku określonym przez sam urząd w zakresie dopuszczenia możliwości podjęcia zatrudnienia w okresie obowiązywania umowy. Jako wyjątek należy te postanowienia interpretować ściśle, a nie rozszerzająco zatem „podjęcie” zatrudnienia nie można utożsamiać z „trwaniem” uprzednio podjętego stosunku pracy. W okresie 31 lipca – 2 sierpnia 2023 roku kiedy nie obowiązywał już wyjątek określony w § 5 pkt 17 lit. C powód K. K. nie podjął żadnego zatrudnienia, ale trwał w nawiązanym już uprzednio stosunku pracy. Zatem nie można mu w tym zakresie przypisać naruszenia warunków umowy w zakresie podjęcia w tym okresie zatrudnienia. Poza sporem jest również, że pomimo podjęcia zatrudnienia, powód przez cały czas trwania umowy prowadził działalność gospodarczą.

Zasada pewności obrotu, lojalności stron umowy nakazuje w tym zakresie, jako w wyjątku od zasady, stosowanie wykładni zawężającej, nie zaś rozszerzającej.

Mając powyższe na uwadze należało uznać, iż zwrot dokonany przez powoda z odsetkami, który został dokonany z zastrzeżeniem zwrotu, był świadczeniem nienależnym. Zgodnie z art. 410 § 2 k.c. świadczenie jest nienależne, jeżeli ten, kto je spełnił, nie był w ogóle zobowiązany lub nie był zobowiązany względem osoby, której świadczył, albo jeżeli podstawa świadczenia odpadła lub zamierzony cel świadczenia nie został osiągnięty, albo jeżeli czynność prawna zobowiązująca do świadczenia była nieważna i nie stała się ważna po spełnieniu świadczenia. Nadto zgodnie z art. 411 k.c. nie można żądać zwrotu świadczenia jeżeli spełniający świadczenie wiedział, że nie był do świadczenia zobowiązany, chyba że spełnienie świadczenia nastąpiło z zastrzeżeniem zwrotu albo w celu uniknięcia przymusu lub w wykonaniu nieważnej czynności prawnej. Zapłata została dokonana z zastrzeżeniem zwrotu. Skoro zatem powód nie był zobowiązany do zwrotu dotacji należało zasądzić na rzecz powoda zwrot kwot zapłaconych w dniu 9 lutego 2024 roku tj. 25.565,50 zł z odsetkami jak w pozwie.

Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w pkt I wyroku.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. zasądzając od pozwanego na rzecz powoda kwotę 4896 zł, na którą złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 3600 zł, opłata od pozwu 1279 zł, oraz opłata od pełnomocnictwa 17 zł.

Sędzia Agnieszka Poręba

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

(...)