Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Nowym Sączu

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 24 lipca 2023 roku

Powód (...) w Szwajcarii w pozwie złożonym w dniu 1 marca 2023r. wniósł o zasądzenie od pozwanej M. G. łącznie kwoty 3.200 zł z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od kwoty 2.500 złotych od dnia 29 kwietnia 2022 roku do dnia zapłaty. Ponadto wniósł o zasądzenie od pozwanej na jego rzecz kosztów postępowania sądowego w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych (k.1-2, k.76-79)

Powód wskazał, iż w dniu 20 października 2022r. wniósł przeciwko pozwanej pozew w elektronicznym postępowaniu upominawczym, w którym, w dniu 18 listopada 2022r. wydano nakaz zapłaty, a na skutek złożonego sprzeciwu, postanowieniem z dnia 23 grudnia 2022r. postępowanie zostało umorzone (k.39-51).

W uzasadnieniu wskazał, że wywodzi roszczenie z umowy pożyczki nr (...) zawartej w dniu 19 marca 2022r. z (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. za pomocą środków porozumiewania się na odległość. Pozwana zobowiązała się do zwrotu pożyczki - kapitału (2.500 zł) , prowizji (671,23 zł) i odsetek (28,77 zł). P. koszty pożyczki nie przekraczają granic nakreślonych ustawą o kredycie konsumenckim. Mimo upływu terminu do zapłaty pożyczki w dniu 28 kwietnia 2022r. pozwana nie spłaciła zobowiązania. Wierzyciel pierwotny zbył wierzytelność umową ramową z 30 marca 2022 roku i aktem cesji z 15 czerwca 2022 r. na rzecz powoda.

W odpowiedzi na pozew z 20 kwietnia 2023r. pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa prawnego (k. 59-61).

W uzasadnieniu zarzuciła brak wykazania roszczenia co do zasady jak i wysokości, brak legitymacji a także niezgodność z zasadami współżycia społecznego, pozaodsetkowych kosztów pożyczki. Podniosła, iż w materiale dowodowym brak jest jakichkolwiek dokumentów potwierdzających, że pozwana dokonała akceptacji treści zawartych w tych wydrukach a nadto, że zapoznała się z postanowieniami przedmiotowej umowy. Załączona do akt umowa pożyczki nie zawiera podpisu pozwanej, treść art. 29 ustawy o kredycie konsumenckim sugeruje, że minimalną forma jest forma pisemna. Brak jest jakichkolwiek dokumentów potwierdzających, że pozwana była klientem poprzednika powoda – posiadała aktywny profil klienta oraz uiściła opłatę rejestracyjną. Zastrzeżona w umowie prowizja stanowi niedozowane klauzule abuzywne. Prowizja powinna zatem odzwierciedlać rzeczywiste koszty i nie powinna być rażąco wygórowana. Wskazała również, iż umowa cesji jest bezskuteczna albowiem jej przedmiotem jest nieistniająca wierzytelność a nadto powód nie wykazała dostatecznie faktu nabycia tej wierzytelności.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 29 marca 2022r., za pośrednictwem aktywnego profilu klienta, pozwana M. G. złożyła wniosek o pożyczkę na kwotę 2.500. Jeszcze tego samego dnia pozwana zawarła z wierzycielem pierwotnym (...) sp. z o.o. w W. pożyczki nr (...) na kwotę 2.500 złotych. Na mocy przedmiotowej umowy wierzyciel pierwotny wypłacił na rzecz pozwanej kwotę 2.500 złotych, zaś pozwana zobowiązała się do spłaty należności jednorazowo, po 30 dniach tj. do 28 kwietnia 2022r. Całkowity koszt pożyczki wyniósł 700 zł, w tym odsetki w kwocie 28,77 zł i prowizja 671,23 zł . Całkowita kwota do zapłaty wynosiła 3.200 zł.

W przypadku opóźnienia w spłacie pożyczki, pożyczkodawca zastrzegł sobie możliwość naliczenia odsetek za czas opóźnienia w wysokości równiej dwukrotności sumy stopy referencyjnej NBP i 5,5 punktów procesowych w stosunku rocznym (odsetki maksymalne za opóźnienie).

Tego samego dnia pożyczkodawca wypacał pozwanej kwotę 2.500 zł na rachunek bankowy wskazany w umowie. Pozwana nie spłaciła zobowiązania.

dowód: umowa pożyczki – k. 289, potwierdzenie wykonania transakcji – k. 30, wydruki wiadomości email - 80-81, pełnomocnictwo – k.82

Wierzyciel pierwotny zbył wierzytelność na podstawie umowy ramowej z 30.03.2022r. roku i aktu cesji z 30.03.2022 r. na rzecz powoda.

Pismem z dnia 28 czerwca 2022r. powód zawiadomił pozwaną o cesji oraz wezwał do zapłaty należności.

dowód: zawiadomienie o cesji i wezwanie do zapłaty – k. 37, akt cesji do umowy ramowej zakupu wierzytelności – k. 32, wykaz wierzytelności – k.32/v, oświadczenie – k.33, umowa ramowa – k.34-36, pełnomocnictwo – k.36/v, 38/v, wyciąg z rejestru – kk.37/v-38

Ustalając niniejszy stan faktyczny Sąd oparł się na dokumentach zaoferowanych przez stronę powodową. Sąd uznał te dokumenty za wiarygodne, ponadto niektóre z nich jak dotyczące sprzedaży wierzytelności zostały potwierdzone przez występującego w sprawie pełnomocnika (art. 129 § 3 k.p.c.), mają charakter dokumentu urzędowego. Sąd nie znalazł przy tym żadnych okoliczności, które spowodowałyby, iż przedłożonym dokumentom należałoby odmówić przymiotu wiarygodności.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Strona powodowa jako nabywca wierzytelności wywodziła swoje roszczenie z umowy pożyczki 29 marca 2022 roku nr (...) na łączna kwotę 3.200 zł. Na stronie zatem powodowej ciążył obowiązek wykazania swojego roszczenia zarówno co do zasady jak i wysokości, czyli udowodnienia faktu związania storn umową pożyczki, wykonania umowy i skutecznego nabycia wierzytelności. Pozwana z kolei fakty te kwestionowała, jedocześnie podnosząc, że postanowienia zastrzegające prowizję stanowią niedozwolone klauzule umowne.

Zgodnie z regułą wyrażoną w art. 6 k.c. w zw. z art. 232 k.p.c. do podmiotu występującego z pozwem należy udowodnienie faktów pozytywnych, które stanowią podstawę powództwa, skoro z faktów tych wywodzi on swoje prawo a na stronie zatem pozwanej ciąży obowiązek wykazania faktów przemawiających za jego oddalaniem. Za prawdziwe mogą być więc przyjęte w procesie cywilnym jedynie te fakty, które zostały udowodnione przez stronę obciążoną ciężarem ich dowodzenia, zaś pominięte powinny zostać te fakty, które przez stronę obciążoną obowiązkiem dowodzenia nie zostały w sposób należyty wykazane .

W ocenienie Sądu, zgromadzony w sprawie materiał dowodowy daje podstawę do uznania, że powód obowiązkom tym skutecznie sprostał. Prawidłowo wykazał fakt zawarcia umowy, ale i fakt nabycia wierzytelności.

Zgodnie z art. 509 § 1 k.c., wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

Strona powodowa przedłożyła poświadczone za zgodność przez występującego w sprawie pełnomocnika umowę ramową przelewu wierzytelności oraz akt cesji, pełnomocnictwa, oświadczenia, wyciągi z rejestru, wykaz wierzytelności, który jednoznacznie identyfikuje będącą przedmiotem przelewu wierzytelność wobec pozwanej. Dokument (wykaz wierzytelności) wyraźnie odwołuje się do umowy pożyczki o numerze (...) i szczegółowych danych osobowych pozwanej. Dokumenty te z uwagi na poświadczenie (art. 129 § 3 k.p.c.) mają charakter dokumentów urzędowych. Przedłożone przez stronę dokumenty jak umowa ramowa i akt cesji owszem zawierają zaciemnienia niektórych ich postanowień a wykaz wierzytelności jest w zasadzie tylko wyciągiem – zawiera jedną pozycję odnoszącą się do pozwanej, ale należy wskazać, że takie zabiegi są powszechnie spotykaną praktyką i niejednokrotnie niektóre postanowienia umów cesji wobec wrażliwych danych są zakreślane (np. w zakresie wysokości ceny) lub sporządzone są wyłącznie wyciągi, co jednakże nie jest przejawem wadliwości takiego dokumentu. Zdaniem Sądu nie czyni takiego dokumentu niewiarygodnym czy pozbawionym mocy dowodowej. W ocenie Sądu, dokumenty te są wystarczające do ustalenia, że powódka skutecznie nabyła w drodze cesji wierzytelność przysługującą uprzednio wobec pozwanej pożyczkodawcy.

Odnosząc się natomiast do kolejnych zarzutów w zakresie umowy pożyczki z 29 marca 2022r. również i one, zdaniem Sądu były chybione.

Strona powodowa przedłożyła dokument źródłowy – wydruk przedmiotowej umowy pożyczki, potwierdzenie wypłaty środków oraz wydruk wiadomości e-mail. Z kolei strona pozwana zarzucała, że umowa nie została podpisana przez pozwaną a nadto brak jest dowodów potwierdzających, iż złożyła oświadczenie woli związana umową o takiej treści.

Zgodnie z treścią art. 720 k.c. przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy a biorący zobowiązuje się tę samą ilość pieniędzy zwrócić (§ 1 k.c.). Umowa pożyczki, której wartość przekracza tysiąc złotych, wymaga zachowania formy dokumentowej (§ 2 k.c.) Do umowy pożyczki znajdują zastosowanie przepisy ustawy z 12 maja 2011r. o kredycie konsumenckim (ust. art. 3 ust. 2 pkt.1 cyt. ustawy). Z kolei zgodnie z art. 29 ust. 1 cyt. ustawy, umowa
Umowa o kredy konsumencki powinna być zawarta w formie pisemnej, chyba że odrębne przepisy przewidują inną szczególną formę.

Umowa zawarta pomiędzy pozwaną a pierwotnym wierzycielem była umową zawartą na odległość, na co przepisy prawa pozwalają (art. 15 cyt. ustawy). Wbrew twierdzeniom również pozwanej cytowane przepisy, zdaniem Sądu, ani nie przewidują ani nie „sugerują” aby dla skuteczności tej czynności prawnej była wymagana wyłącznie forma pisemna. Wymaga bowiem zauważenia, że już w uzasadnieniu projektu ustawy o kredycie konsumenckim wskazano, że zamiarem ustawodawcy było wprowadzenie formy pisemnej oraz – równoważnie – formy elektronicznej w odniesieniu do umowy o kredyt konsumencki. W literaturze silnie zresztą jest akcentowane stanowisko, ż art. 29 należy interpretować szerzej niżeli wynikałoby to z tradycyjnego utożsamienia formy pisemnej z art. 78 k.c czyli przepis ten pozwala także na złożenie przez strony oświadczeń z zachowaniem formy trwałego nośnika, która wywiera wszelkie skutki, jakie ustawa wiąże z zachowaniem prawidłowej formy przy zawarciu umowy kredytu. Ponadto sam art. 720 kodeksu cywilnego dowołuje się do formy dokumentowej w przypadku gdy kwota pożyczki przekracza 1000 złotych, czyli jak w tej sprawie. Do zachowania formy dokumentowej, wystarczające jest złożenie oświadczenia woli w postaci dokumentu w rozumieniu art. 77 ³ k.c., w sposób umożliwiający identyfikację osoby składającej oświadczenie (art. 77 ² k.c.). Istotą dokumentu jest obecnie sama zapisana informacja, nośnik informacji czyli zapis na serwerze, o ile znany jest link umożliwiający odtworzenie zapisanych na serwerze informacji. Art. 77 ³ k.c. nie wiąże zatem już pojęcia dokumentu z pismem ani podpisem. W konsekwencji powyższego, po nowelizacji z dnia 8 września 2016r. podpis pod dokumentem przestał być, w kontekście art. 720 k.c. ale także i art. 29 ustawy o kredycie konsumenckim, jego cechą konstytutywną.

Nie można również tracić z pola widzenia charakterystycznych cech umowy pożyczki zdefiniowanych w art. 720 k.c., czyli między innymi przeniesienie własności inaczej przekazanie pożyczkobiorcy określonej ilości, kwoty pieniędzy. W tego typu sprawach zatem dowód wypłaty pieniędzy pożyczkobiorcy jest istotny z punktu widzenia ogólnych przepisów kodeksu cywilnego definiujących umowę pożyczki a w przypadku umowy pożyczki z konsumentem, jeszcze za pośrednictwem środków porozumienia się na odległość, dowód wypłaty pieniędzy ma decydujące znaczenie i jest bezwzględnym warunkiem do ustalania stanu faktycznego.

Powód oprócz wydruku umowy pożyczki przedłożył wydruki wiadomości email a także potwierdzenie wypłaty. Z wiadomości wydruków email wysyłanych na adres poczty wskazany w umowie czyli tj. cinkers.pl@gmial.com, pozwana otrzymała formularz informacyjny, umowę pożyczki i inne wymagane oświadczenia. Na ten adres poczty elektronicznej zostało wysłane potwierdzenie złożenia wniosku, wskazano odesłanie do profilu klienta. Wymaga nadto podkreślenia, że w każdej wiadomości podane są dane osobowe pozwanej, a ona z kolei nie twierdziła, że to nie jest jej adres poczty email, nie zarzucała, że jakikolwiek podmiot wszedł w sposób nieuprawniony w jego posiadanie. Nie przedstawiła na tę okoliczność żadnego dowodu. Powód dodatkowo przedłożył potwierdzenie przekazania środków. W tym przypadku również w potwierdzeniu wykonania operacji widnieją dane osobowe pozwanej i także dane identyfikujące pożyczkę. Wskazany tam numer pożyczki i kwota są tożsame z umowę. Pozwana nie podniosła, że to nie jest jej numer rachunku bankowego. W zasadzie do powyższych okoliczność w ogóle się nie odniosła. W ocenie zatem Sądu, strona powodowa zaoferowanymi do sprawy dokumentami bezsprzecznie wykazała że pierwotnego wierzyciela i pozwaną łączyła umowa pożyczki a środki zostały jej przekazane.

Odnosząc się do kolejnych zarzutów. W ujawnionych okolicznościach brak było także usprawiedliwionych podstaw by uznać, że postanowienia umowy kształtowały prawa i obowiązki pozwanej jako pożyczkobiorcy w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego lub dobrymi obyczajami.

We wniesionej odpowiedzi na pozew pozwana podniosła zarzut sprzeczności z zasadami współżycia społecznego. Tymczasem z zawartej umowy wynikają warunki, na które pozwana dobrowolnie wyraziła zgodę, w tym również obciążenie jej kosztami wynikającymi z faktu związania umową. Z umowy zawartej przez pozwaną wynika, że całkowita kwota do zapłaty - w razie zachowania warunków umowy to 3200 zł. Kwota ta miała zostać spłacona jednorazowo, po upływie 30 dni. Sam sposób poinformowania pozwanej o warunkach pożyczki, jak też i spłaty, odpowiadał wymaganiom Ustawy o kredycie konsumenckim. Pobieranie opłat przygotowawczych i prowizji w związku z udzieleniem pożyczki powołana ustawa dopuszcza w art. 30 ust. 1 pkt 10. Pożyczkobiorca M. G. uzyskała czytelne informacje o czasie obowiązywania umowy, stopie oprocentowania, całkowitej kwocie pożyczki, zasadach i terminach spłat oraz rzeczywistej stopie oprocentowania. Umowa jest czytelna i jasna, jej zapisy nie budzą żądnych wątpliwości. W każdym razie pozwana nawet nie wnosiła o swoje przesłuchanie, dlatego należał uznać, że miała świadomość, że przedmiotową umowę zawierała z instytucją parabankową i jakie z tym mogą się wiązać konsekwencje. Ponadto zastrzeganie w umowie opłaty za udzielenie pożyczki stanowi rekompensatę kosztów poniesionych przez pożyczkodawcę w związku z przygotowaniem umowy, obsługą klienta na etapie zawierania umowy i także później ma rekompensować wyższe, niż to jest w przypadku banków, ryzyko związane z udzieleniem kapitału i obrotem gotówką. Postanowienia umowy pozostawały też zgodne z art. 36a ust. 2 Ustawy o kredycie konsumenckim. Przewidziane w zawartej z pozwaną umowie koszty pożyczki odpowiadały ustawowemu limitowi przewidzianemu przez ustawodawcę i nie przekraczały maksymalnie dopuszczalnej kwoty. Samo udzielenie ochrony stronie umowy ze względu na klauzule abuzywne nie może opierać się wyłącznie na stwierdzeniu, że warunki umowy są dla tej strony niekorzystne, choćby dotyczyło to konsumenta (art. 353 ¹ k.c.).

Mając na uwadze powyższe, żądanie powoda okazało się zasadne w całości , o czym Sąd orzekł jak w pkt. I wyroku.

O kosztach orzeczono w pkt II wyroku. Pozwana przegrała proces, wobec czego na podstawie art. 98 k.p.c. zobowiązana jest zwrócić powodowi poniesione przez niego koszty postępowania w łącznej kwocie 1.117 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od uprawomocnienia sia wyroku do dnia zapłaty. Na zasądzone koszty złożyła się opłata od pozwu (200 zł), opłata od pełnomocnictwa (17 zł) oraz wynagrodzenie profesjonalnego pełnomocnika (900 zł) ustalone w oparciu o § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 265 z późn. zm.).

ZARZĄDZENIE

Odnotować, urlop s. ref. w dniach od 1.08.2023r. do 3.09.2023r.

Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi pozwanej,

K.. 14 dni

N., dnia 11września 2023r. Sędzia Grażyna Poręba