Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Nowym Sączu

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 13 stycznia 2025 r.

W pozwie wniesionym w trybie elektronicznego postępowania upominawczego w dniu 26 maja 2023 r., strona powodowa (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty, domagała się zasądzenia od pozwanej B. W. kwoty 16.107,43 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Wniosła przy tym o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazała, że przysługuje jej wobec pozwanej wierzytelność z tytułu umowy kredytu ratalnego zawartego 11 grudnia 2019 r. na kwotę 19.653,19 zł. Zadłużenia z tego tytułu pozwana nie uregulowała (k. 57-59).

Wobec skutecznego wniesienia sprzeciwu, postanowieniem z dnia 10 lipca 2023 r. Referendarz Sądowy w Sądzie Rejonowym Lublin-Zachód w Lublinie uchylił wydany nakaz zapłaty i umorzył postępowanie (sygn. VI Nc-e 822210/23 k. 57-63v).

W pozwie wniesionym do tut. Sądu w dniu 28 grudnia 2023 r. (data nadania) strona powodowa (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty (obecnie (...) Niestandaryzowany Fundusz Wierzytelności Fundusz Inwestycyjny Zamknięty) z siedzibą w W. wniosła o zasądzenie od pozwanej B. W. kwoty 12.987,73 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, a nadto zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazała, że pozwana nie wywiązała się ze zobowiązania wynikającego z umowy o kredyt wiązany na zakup skutera z 11 grudnia 2019 r. z (...) Bank S.A. w ustalonym terminie. W związku z tym w dniu 18 stycznia 2022 r. Bank wypowiedział umowę a cała kwota wierzytelności wraz z odsetkami i należnościami ubocznymi stała się wymagalna. W dniu 9 grudnia 2022 r. powódka zawarła z (...) Bank S.A. umowę sprzedaży wierzytelności wobec pozwanej, o czym została poinformowana odrębnym pismem z wezwaniem do zapłaty. Dochodzona pozwem kwota wynika z 15.244,15 zł tytułem zakupionej wierzytelności i 863,23 zł tytułem naliczonych odsetek (k. 1-2, 92-93).

W odpowiedzi na pozew pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów postępowania.

Zarzucając brak legitymacji czynnej, abuzywność postanowień umowy w zakresie pozaodsetkowych kosztów kredytu i brak wymagalności (przedwczesność powództwa), przyznała, że zawarła umowę kredytu z (...) Bank S.A. w ramach której rzeczywiście udostępniono jej środki w wysokości 14.999 zł. Zaprzeczyła jednak, by pozaodsetkowe koszty pożyczki w postaci prowizji zostały indywidualnie uzgodnione przez pożyczkodawcę z nią jako konsumentem (k. 78, 82-84, 95-97).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 11 grudnia 2019 r. pozwana B. W. zawarła z (...) Bank S.A. z siedzibą w W. umowę kredytu wiązanego na zakup towarów lub usług. Na kwotę kredytu 19.653,19 zł składała się: kwota na zakup skutera za cenę 14.999 zł oraz kwota przeznaczona na sfinansowanie prowizji za udzielenie kredytu w kwocie 4.654,19 zł. Umowa zawarta została na 60 miesięcy, ze spłatą przewidzianą do 5 grudnia 2024 r. Kredyt oprocentowany był według stałej stopy procentowej 4,90% w stosunku rocznym. Zgodnie z postanowieniami umowy, pozwana zobowiązała się do spłaty udzielonego kredytu z należnymi opłatami, prowizjami i odsetkami w 60. ratach kapitałowo-odsetkowych, płatnych na określony rachunek w wysokości po 369,70 zł każda i ostatnia, wyrównująca rata w kwocie 369,94 zł. Umowa m.in. zastrzegała, że Bank może wypowiedzieć umowę z zachowaniem 30-dniowego okresu wypowiedzenia, w przypadku niedotrzymania przez klienta warunków umowy lub utraty przez klienta zdolności kredytowej. Wypowiedzenie dokonywane było na piśmie pod rygorem nieważności. W następnym dniu po upływie terminu wypowiedzenia, niespłacona część kredytu z odsetkami stawała się zadłużeniem wymagalnym i przeterminowanym, od którego Bank nalicza i pobiera odsetki od zadłużenia przeterminowanego.

(bezsporne, nadto: umowa nr (...) z 11.12.2019 r. k. 40-42, harmonogram spłat kredytu k. 43)

W związku z niedochowaniem terminów płatności, pismem z dnia 22 listopada 2021 r., doręczonym do rąk własnych pozwanej w dniu 26 listopada 2021 r., Bank wezwał pozwaną do zapłaty zaległości w kwocie 362,44 zł w terminie 14 dni roboczych, informując o możliwości złożenia wniosku o przeprowadzenie restrukturyzacji zadłużenia z tytułu umowy. Kolejno pismem z dnia 18 stycznia 2022 r., doręczonym w dniu 25 stycznia 2022 r. Bank dokonał wypowiedzenia umowy kredytu wskazując, że kwota należności na dzień poprzedni wynosi 13.151 zł, w tym 12.987,73 zł kapitału. W przypadku uregulowania 1.485,52 zł wynikającej z niedotrzymania terminów płatności rat w terminie 30 dni od daty otrzymania pisma, miało ono nie wywoływać żadnych skutków prawnych a N. Bank miał traktował je jako niebyłe i niezłożone.

(bezsporne, nadto: wezwanie do zapłaty z 22.11.2021 r. z potwierdzeniem nadania k. 46-47, wypowiedzenie umowy kredytu z wezwaniem do zapłaty i potwierdzeniem nadania k. 44-45, historia naliczenia odsetek k. 48-49, zestawienie operacji k. 50-52)

Na podstawie aneksowanej umowy ramowej przelewu wierzytelności z 7 lipca 2021 r. i umowy przelewu wierzytelności z dnia 9 grudnia 2022 r., (...) Bank S.A. zbył na rzecz strony powodowej Horyzont przedmiotową wierzytelność, o czym pozwana została zawiadomiona pismem z 29 grudnia 2022 r. i wezwana do zapłaty - do dnia 12 stycznia 2023 r. - łącznej kwoty 15.462,15 zł, w tym 12.987,73 zł należności głównej.

(dowód: umowa ramowa przelewu wierzytelności z 7.07.2021 r. k. 5-11, aneks nr (...) do umowy ramowej z 5.08.2021 r. k. 12, aneks nr (...) do umowy ramowej z 17.12.2021 r. k. 13-14, aneks nr (...) do umowy ramowej z 8.09.2022 r. k. 15-16, umowa przelewu wierzytelności nr (...) w wykonaniu umowy ramowej przelewu wierzytelności z dnia 7.07.2021 r. z załącznikiem nr 1 – listą wierzytelności k. 17-39, zawiadomienie o przelewie z wezwaniem do zapłaty z 29.12.2022 r. k. 53-56 )

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych wyżej dowodów z dokumentów. Dokumenty załączone do akt sprawy stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo stwierdzone (art. 244 k.p.c.), jak również tego, że osoby, które je podpisały złożyły zawarte w nich oświadczenia (art. 245 k.p.c.). Treść i forma dokumentów nie zostały skutecznie zakwestionowane przez strony, również Sąd nie powziął co do nich wątpliwości. Dokumenty te korzystają z domniemania autentyczności i prawdziwości.

Pozwana prawidłowo wezwana na wyznaczony termin rozprawy nie stawiła się, rezygnując ze złożenia zeznań.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo podlegało uwzględnieniu w całości.

Powódka dochodziła roszczenia jako nabywca wierzytelności. Zgodnie z art. 509 § 1 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Z powyższego wynika, że w wyniku przelewu w rozumieniu art. 509 k.c. przechodzi na nabywcę ogół uprawnień przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi. Dłużnikowi przysługują przeciwko nabywcy wierzytelności wszelkie zarzuty, które miał przeciwko zbywcy w chwili powzięcia wiadomości o przelewie (art. 513 § 1 k.c.).

Wnosząc o oddalenie powództwa pozwana wskazywała na jego przedwczesność, nie kwestionując istnienia i wysokości dochodzonego żądania, które wykazane zostały wzajemnie uzupełniającymi się dowodami z dokumentów, w tym szczegółowym zestawieniem operacji na rachunku i rozliczeniem umowy. Kwestionowała również legitymację czynną powódki.

Postanowienia umowy przewidywały, że Bank miał prawo wypowiedzieć umowę pożyczki z zachowaniem 30-dniowego okresu wypowiedzenia w razie niedotrzymania przez kredytobiorcę warunków określonych w umowie albo w razie utraty zdolności kredytowej. Jak wynika przy tym z art. 75c ust. 1 i 2 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe, jeżeli kredytobiorca opóźnia się ze spłatą zobowiązania z tytułu udzielonego kredytu, bank wzywa go do dokonania spłaty, wyznaczając termin nie krótszy niż 14 dni roboczych a w wezwaniu tym informuje kredytobiorcę o możliwości złożenia w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania, wniosku o restrukturyzację zadłużenia. W sytuacja gdy pozwana od listopada 2021 r. zaprzestała spłaty, strona powodowa miała prawo wypowiedzenia umowy zgodnie z umową. Z przedłożonych dokumentów wynika, że przed wypowiedzeniem umowy wystosowała ona do pozwanej monit - wezwanie do zapłaty, w których wezwała ją do spłaty istniejącego zadłużenia w terminie 14 dni roboczych informując pozwaną o możliwości złożenia w tym samym terminie wniosku o restrukturyzację zadłużenia. Po otrzymaniu monitu, w tym wezwania potwierdzonego odbiorem osobistym (zob. k. 47) pozwana nie dokonała w wyznaczonym terminie 14 dni roboczych od jego otrzymania spłaty zaległości, nie wykazała też by złożyła w tym terminie wniosek o restrukturyzację zadłużenia. W tej sytuacji wypowiedzenie umowy poprzedzone wezwaniem do zapłaty i udzieleniem informacji o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację, dokonane po upływie terminu do spłaty zaległości i złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia, było w pełni skuteczne. Dowód nadania przesyłki pocztowej listem poleconym stwarza domniemanie jej doręczenia.

Przedłożone przez powódkę dokumenty identyfikowały roszczenie Banku wobec pozwanej nie tylko całkowitą kwotą kredytu, ale datą wymagalności roszczenia i jego wysokości. Jakiejkolwiek miarodajnej inicjatywy na okoliczności przeciwne pozwana nie wykazała.

Przedłożonymi dokumentami strona powodowa wykazała także legitymację czynną do dochodzenia roszczeń wynikających z umów. Dokumenty te, tj. umowa przelewu wierzytelności o ramowym charakterze z dnia 7 lipca 2021 r. określająca zasady współpracy, w oparciu o które nastąpiło późniejsze przeniesienie wierzytelności w rozumieniu art. 509 k.c. i nast. (§ 1-3 umowy), dookreślona trzema aneksami i umową przelewu wierzytelności z dnia 9 grudnia 2022 r. wraz z załącznikiem, jednoznacznie identyfikowała wierzytelność wobec pozwanej będącą przedmiotem cesji, ze skutkiem na dzień zawarcia umowy (zob. § 3). Dokument umowy przelewu wyraźnie odwoływał do umowy z pozwaną: jej daty i daty wypowiedzenia oraz wysokości należności odzwierciedlonych w przedłożonych do pozwu zestawieniach należności (k. 48-52), jak też indywidualnych danych identyfikacyjnych pozwanej. Wbrew twierdzeniom pozwanej, załącznik do umowy przelewu pakietu wierzytelności został poświadczony za zgodność z oryginałem przez pełnomocnika powoda będącego adwokatem i opatrzony podpisami przedstawicieli stron umowy: M. G., J. C. oraz notariusza P. S.. Do umowy dołączone zostały odpowiednio poświadczone odpisy i pełnomocnictwa wraz z dokumentacją rejestrową (k. 19v-39). Wszystko to było wystarczające do ustalenia, że powódka skutecznie nabyła w drodze cesji wierzytelność wcześniej przysługującą wobec pozwanej (...) Bank S.A., z którym to pozwana pozostawała związana zobowiązaniowo.

Brak było uzasadnionych podstaw do uznania, że postanowienia umowy kształtowały prawa i obowiązki pozwanej jako kredytobiorcy w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami lub zasadami współżycia społecznego, a umowa jaką podpisała pozwana zawierała klauzule abuzywne. Na gruncie art. 385 ¹ § 1 k.c., aby można było uznać klauzulę za abuzywną muszą być spełnione cztery przesłanki: umowa musi być zawarta z konsumentem, postanowienia tej umowy nie zostały uzgodnione z konsumentem w sposób indywidualny, a ponadto kształtują prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy, co jednak nie dotyczy głównych świadczeń stron, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny.

Udzielenie ochrony stronie umowy ze względu na klauzule abuzywne nie może opierać się na stwierdzeniu, że warunki zawartej umowy są dla niej niekorzystne. Zastrzeżenie przez strony w umowie kredytu konsumenckiego dodatkowych kosztów, w tym prowizji jest co do zasady dozwolone i przewidziane przez ustawę o kredycie, także gdy umowa obejmuje obowiązek zapłaty odsetek za korzystanie z kapitału konsumenckiego (zob. art. 30 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 ustawy o kredycie konsumenckim). Istotne jest tylko to, by te wszystkie dodatkowe koszty tzw. pozaodsetkowe koszty kredytu, do których nie wylicza się odsetek - nie przekraczały maksymalnego poziomu przewidzianego przez art. 36a powołanej ustawy. Przewidziana w tym przepisie maksymalna wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu ustanowiona została w celu zapewnienia ochrony konsumentowi przed nadmiernymi i nieuzasadnionymi kosztami. Samo zastrzeżenie przez strony w umowie prowizji, nawet jako wynagrodzenia za korzystanie z kapitału, nie narusza zasady swobody umów przewidzianej w art. 353 ¹ w zw. z art. 58 k.c. i 65 § 2 k.c. oraz art. 3 ust. 2 pkt 1 powołanej ustawy o kredycie konsumenckim, ustawodawca nie wprowadził zaś wymogu wyspecyfikowania sposobu wyliczenia prowizji poprzez wskazanie konkretnych kosztów jakie ma pokryć lub ryzyka jakie ma zabezpieczać. Z podpisanych przez pozwaną dokumentów wynikają warunki umowy, na które wyraziła dobrowolnie zgodę, w tym zaś zakresie - również obciążenie jej kosztami wynikającymi ze związania przedmiotową umową. Koszty obciążające pozwaną zostały jasno i wyraźnie odzwierciedlone w treści umowy kredytu z dnia 11 grudnia 2019 r., a pozwana przystąpiła do spłaty.

Zgodnie z art. 69 ustawy Prawo bankowe, przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. W okolicznościach sprawy nie mogło budzić wątpliwości, że roszczenie banku zostało udowodnione zarówno co do zasady, jak też wysokości. Z uwagi na powyższe, przy uwzględnieniu, że żądaniem pozwu powódka objęła kwotę kapitału wymagalnego na dzień 8 listopada 2022 r. a Sąd nie znalazł podstaw do zakwestionowania wskazanych przez nią wyliczeń, uznał żądanie pozwu za uzasadnione w całości i orzekł jak w pkt I sentencji wyroku zasądzając dochodzoną kwotę.

O kosztach Sąd orzekł zgodnie zasadą odpowiedzialności za wynik procesu (art. 98 § 1, 1 ¹ i § 3 k.p.c.), przy uwzględnieniu § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z 22 października 2015 r. uiszczonej opłaty skarbowej od pełnomocnictwa (17 zł) i opłaty od pozwu (1.000 zł).

Zarządzenie/(...)

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

(...)