Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

IV P 214/16 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Nowym Sączu z 2017-07-12

Sygn. akt IV P 214/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 lipca 2017 r.

Sąd Rejonowy w Nowym Sączu, IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSR Marek Wójcik

Ławnicy:

J. M., A. O.

Protokolant:

st. sekr. sądowy Krystyna Olekszyk – Stobierska

po rozpoznaniu w dniu 12 lipca 2017 r.

na rozprawie

sprawy z powództwa R. S.

przeciwko Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w N.

o uznanie za bezskuteczne wypowiedzenia umowy o pracę

1. Oddala powództwo;

2. Zasadza od powoda R. S. na rzecz strony pozwanej Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w N. kwotę 360 zł (trzysta sześćdziesiąt złotych) tytułem kosztów zastępstwa prawnego.

Sygn. akt IV P 214/16

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 12 lipca 2017 r.

Powód R. S. w pozwie z dnia 2 listopada 2016 r. wniósł o uznanie wypowiedzenia umowy o pracę za bezskuteczne a w razie upływu terminu wypowiedzenia o przywrócenie do pracy.

W uzasadnieniu swojego żądania powód wskazał, iż jest zatrudniony u strony pozwanej Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w N. na stanowisku wykładowcy Instytutu (...).

W dniu 26 października 2016 r. otrzymał wypowiedzenie umowy o pracę.

Powodem wypowiedzenia miała być likwidacja stanowiska pracy nauczyciela akademickiego zaistniała z powodu braku godzin dydaktycznych w zakresie grafiki inżynieryjnej w Instytucie (...).

W uzasadnieniu wskazano, iż w wyniku reorganizacji nie dokonując zmian w regulaminie organizacyjnym Instytutu na stanowisko powoda, strona pozwana zatrudniła 6 nowych pracowników. Powód zaznaczył, iż przyczyna wypowiedzenia w/w umowy nie ma uzasadnienia merytorycznego, tym bardziej że powód wykonywał wszystkie swoje obowiązki starannie i sumiennie. Zdaniem powoda choć pracodawca wskazał kryteria zwolnienie, to nie poinformował jakimi kryteriami się kierował wybierając powoda do zwolnienia.

Pełnomocnik powoda na rozprawie w dniu 10 maja 2017 r. zmodyfikował żądanie pozwu i wniósł o zasądzenie odszkodowania w wysokości 3 miesięcznego wynagrodzenia za pracę w wysokości 9.153,00 zł w miejsce przywrócenia do pracy.

Strona pozwana w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa w całości, oraz zasądzenie kosztów postępowania. (k. 23- 29)

W uzasadnieniu wskazała, że w wyniku przekształceń wszystkich kierunków studiów I stopnia w Instytucie (...) z profilu ogólnoakademickiego na studia o profilu praktycznym. Senat pozwanej określił opisy efektów kształcenia dla kierunków: informatyka, mechatronika, zarządzanie i inżynieria produkcji na studiach pierwszego stopnia o profilu praktycznym. Doprowadziło to do zmniejszenia liczby godzin dydaktycznych w zakresie grafiki inżynierskiej. W związku z tym sumaryczna liczba godzin na kierunkach mechatronika oraz zarządzanie i inżynieria produkcji nie wystarcza na zapewnienie etatów wszystkim 3 pracownikom, którzy na studiach o profilach praktycznych mogą prowadzić te przedmioty.

W zaistniałej sytuacji pozwana zmuszona była do przeprowadzenia redukcji zatrudnienia przez wypowiedzenie umowy o pracę jednemu z pracowników.

Powód z uwagi na posiadane kwalifikacje zawodowe i tytuł magistra inżyniera może prowadzić jedynie zajęcia z przedmiotów: grafika inżynierska oraz komputerowa grafika inżynierska na studiach I stopnia. Powyższe przedmioty w Instytucie (...) pozwanej prowadzą również mgr inż. K. G. oraz mgr inż. S. J.. Strona pozwana zastosowała przy wypowiedzeniu obiektywne i niedyskryminujące kryteria.

Kryteria którymi kierowała się strona pozwana typując powoda to przede wszystkim relatywnie niska w porównaniu do dwóch pozostałych pracowników ocena powoda oraz jakość prowadzonych zajęć.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód R. S. od 1 października 2001 r. pracował w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w N.. Powód początkowo był zatrudniony u pozwanej na podstawie umowy o pracę na czas określony a następnie od 1 października 2011 r. na podstawie umowy zawartej na czas nieokreślony na stanowisku wykładowcy w Instytucie (...). Powód posiada tytuł zawodowy magistra.

(dowód: akta osobowe powoda, zeznania powoda na rozprawie w dniu 10 maja 2017 r. k. 146)

Wynagrodzenie powoda wynosiło 3051 zł brutto.

(zaświadczenie k. 33)

Uchwałą Nr 66/2013 z dnia 20 grudnia 2013 r. Senat (...) biorąc pod uwagę systematyczny spadek kandydatów na studia uznał za konieczne wprowadzenie działań ograniczających powstawanie kosztów we wszystkich obszarach funkcjonowania. Zaznaczono, że działania te należy podjąć z wyprzedzeniem. Zobowiązano dyrektorów instytutów do zredukowania stanu kadrowego pracowników. Zmniejszenie stanu kadrowego nie mogło dotyczyć nauczycieli stanowiących minimum kadrowe dla kierunku.

(uchwała k. 93-94)

Instytut techniczny dzieli się na trzy zakłady: (...), Mechatroniki oraz (...) i inżynierii produkcji.

(załącznik do regulaminu organizacyjnego IT k. 81)

Kolejnymi uchwałami z dnia 19 lutego 2016 r. Senat (...) w N. przekształcił studia pierwszego stopnia o profilu ogólnoakademickim na studia o profilu praktycznym na kierunkach: Informatyka, Mechatronika oraz (...) i inżynieria produkcji. Zmiany dotyczyły cyklu kształcenia rozpoczynającego się od roku akademickiego 2016/2017.

(uchwały k. 95-97)

Przejście na model praktyczny w Instytucie technicznym, spowodowało zmniejszenie liczby godzin przedmiotów grafika inżynierska i komputerowa grafika inżynierska z ilości 588 godzin w roku akademickim 2015/2016 do ilości 330 godzin w roku akademickim 2016/2017.

W wyniku opisanych przekształceń w/w kierunków studiów, w Instytucie (...) zaszła konieczność redukcji zatrudnienia.

(dowód: arkusze organizacyjne k. 101-109, zeznania świadka A. K. k. 145/v, zeznania M. C. k. 146)

Powód w roku akademickim 2014/2015 prowadził zajęcia z grafiki inżynierskiej, komputerowej grafiki inżynierskiej i projektowania w programie AutoCad. Przydzielono mu w sumie 387 godzin, z czego pensum wynosiło 360 godzin. Powód nie pełnił żadnych dodatkowych obowiązków.

W roku akademickim 2015/2016 powód prowadził zajęcia z grafiki inżynierskiej dla studentów I roku. Powodowi przydzielono w sumie 180 godzin. Z tego 120 godzin przypadało na I semestr a 60 godzin na II semestr. Nie przydzielono dodatkowych obowiązków.

W roku akademickim 2016/2017 powodowi przydzielono zajęcia z grafiki inżynierskiej w ilości 180 godzin, dla studentów I roku. Zajęcia te zaplanowano wyłącznie w I semestrze.

Powód z uwagi na brak dorobku naukowego i doświadczenia zawodowego nie posiadał aktualnych kompetencji do nauczania innych przedmiotów.

(dowód: arkusze organizacyjne k. 101-103, akta osobowe)

Oprócz powoda w Instytucie technicznym zajęcia prowadzili mgr inż. K. G. i mgr inż. S. J..

W roku akademickim 2015/2016 K. G. przydzielono 498 godzin, w tym 408 godzin z grafiki inżynierskiej i komputerowej grafiki inżynierskiej. W roku akademickim 2016/2017 K. G. przydzielono 345 godzin, w tym 150 godzin z w/w przedmiotów.

K. G. przydzielono szereg dodatkowych obowiązków: członka instytutowego zespołu ds. promocji, członka komisji ds. promocji uczelni, opiekuna I roku ZIP i opiekuna praktyk kierunku ZIP.

W roku akademickim 2015/2016 S. J. przydzielono 717 godzin. W roku akademickim 2016/2017 S. J. przydzielono 477 godzin. Nie przydzielono mu zajęć z grafiki inżynierskiej i komputerowej grafiki inżynierskiej.

S. J. przydzielono szereg dodatkowych obowiązków: członka instytutowej komisji ds. jakości kształcenia, koordynatora współpracy z firmą (...), opieki nad pracownią metrologii, promocji IT podczas Sądeckich Targów i Przewodniczącego instytutowej Komisji Rekrutacyjnej.

(dowód: arkusze organizacyjne k. 101-109)

Powód jest członkiem związku zawodowego działającego u strony pozwanej tj. Zakładowej Organizacji Związkowej (...). Pismem z dnia 17 października 2016 r. strona pozwana zwróciła się do ZOZ (...) zawiadamiając o zamiarze wypowiedzenia powodowi umowy o pracę. W piśmie tym wskazano na przyczyny wypowiedzenia i zwrócono się o wyrażenie opinii w tej sprawie. Pismem z dnia 25 października 2016 r. (...) Komisja (...) nie wyraziła zgody na wypowiedzenie umowy o pracę powodowi wskazując w szczególności, iż posiada on odpowiednie kwalifikacje do zajmowanego stanowiska i jest sumiennym pracownikiem.

(dowód: akta osobowe powoda)

W dniu 26 października 2016 r. strona pozwana wypowiedziała R. S. umowę o pracę z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia. Jako przyczynę wypowiedzenia wskazano likwidację stanowiska pracy nauczyciela akademickiego zaistniałą z powodu braku godzin dydaktycznych w zakresie grafiki inżynieryjnej w Instytucie (...). W wypowiedzeniu podano również, że pracodawca kierował się następującymi kryteriami doboru pracowników do zwolnienia: deklaracja podstawowego miejsca pracy w (...), jakość prowadzenia zajęć (ocena studentów), doświadczenie zawodowe zdobyte poza uczelnią, posiadanie dorobku naukowego w zakresie prowadzonych zajęć, starania o uzyskanie awansu naukowego, udział w promocji Instytutu, realizowanie dodatkowych obowiązków w Instytucie i (...), realizowanie zajęć w semestrach roku akademickiego 2016/2017.

(dowód: rozwiązanie umowy o pracę z dnia 26 października 2016 r. k.17)

Wskazana przez pracodawcę w piśmie z dnia 26.10.2016 r. przyczyna wypowiedzenia jest prawdziwa, konkretna i zasadna. Ilość godzin nauczania z przedmiotów, do których powód posiada kwalifikacje (grafika inżynierska i komputerowa grafika inżynierska) uległa zmniejszeniu z 588 w roku akademickim 2015/2016 do 330 w roku akademickim 2016/2017.

(dowód: zeznania świadka A. K. (2) k. 145, zeznania pozwanego k. 146, arkusze organizacyjne k. 101-109)

Strona pozwana w wypowiedzeniu przyjęła obiektywne i sprawiedliwe kryteria doboru pracownika do zwolnienia. Wzięto przy tym pod uwagę wszystkich pracowników, których dotyczą przyczyny zmuszające pracodawcę do rozwiązania stosunku pracy.

Byli to oprócz powoda wykładowcy: K. G. i S. J., którzy (podobnie jak powód) posiadają kwalifikacje do prowadzenia zajęć z przedmiotów grafika inżynierska i komputerowa grafika inżynierska.

W/w wykładowcy posiadają kwalifikacje do prowadzenia zajęć także z innych przedmiotów, do których powód nie posiada kwalifikacji.

Powód wskazał również, że (...) w N. nie jest jego podstawowym miejscem pracy. Powód oprócz zatrudnienia w (...) jest dyrektorem Zespołu (...).

(dowód: zeznania świadka A. K. (2) k. 145, zeznania powoda k. 145-146, zeznania pozwanego k. 146)

Ustalając stan faktyczny sąd oparł się na zgromadzonych w aktach sprawy dokumentach, zeznaniach złożonych przez świadka A. K. (2) stronę pozwaną oraz częściowo powoda. Zeznania strony pozwanej i powoda były w zasadzie zgodne ze sobą. Zeznania te znalazły również potwierdzenie w przedłożonych do sprawy dokumentach. Dowody z dokumentów Sąd uznał za wiarygodne gdyż ich treść nie była kwestionowana przez strony.

Świadek A. K. zeznała, iż jest dyrektorem Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej Instytutu (...). W pierwszym semestrze zostało zrekrutowanych mniej studentów w porównaniu do poprzedniego roku akademickiego. Na etat wykładowcy przypadało 12 godzin tygodniowo. Świadek podała, że dr K. posiada stopień naukowy doktora i jako pracownik samodzielny wchodzi w skład minimum kadrowego. Pracownik ten nie mógł być więc brany pod uwagę do zwolnienia w porównaniu z powodem.

Strona pozwana zeznała, iż wszyscy pracownicy mają wsparcie uczelni w celu podnoszenia kwalifikacji, natomiast powód od 10 lat nie opublikował żadnego nowego artykułu.

Sąd dał wiarę zeznaniom strony pozwanej w zakresie przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę powodowi R. S.. Zeznania te znalazły pełne odzwierciedlenie w dokumentacji zgromadzonej w aktach sprawy.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Art. 128 ust. 1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym stanowi, że: Rozwiązanie lub wygaśnięcie umowy o pracę z nauczycielem akademickim następuje na zasadach określonych w ustawie z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy, z tym że rozwiązanie stosunku pracy, za wypowiedzeniem następuje z końcem semestru.

Zgodnie z treścią art. 32 § 1 pkt 3 kp, każda ze stron może rozwiązać za wypowiedzeniem umowę o pracę zawartą na czas nieokreślony. Pracownik, który uważa, że wypowiedzenie mu umowy o pracę na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu tych umów, może domagać się przed sądem pracy orzeczenia o bezskuteczności wypowiedzenia, lub gdy umowa uległa już rozwiązaniu może żądać przywrócenia do pracy na poprzednich warunkach / art. 45 § 1 k.p./.

Pracownikowi przysługuje także alternatywne roszczenie o odszkodowanie za nieuzasadnione lub niezgodne z prawem wypowiedzenie umowy o pracę. Wybór roszczenia należy w zasadzie do pracownika. Możliwość żądania uznania wypowiedzenia za nieuzasadnione jest wyrazem szczególnej ochrony trwałości stosunku pracy nawiązanego na podstawie umowy na czas nie określony. Aby umożliwić sądowi pracy kontrole w tym zakresie na pracodawcę, zgodnie z art. 30 § 4 k.p. nałożony został obowiązek podania w oświadczeniu o rozwiązaniu umowy przyczyny uzasadniającej takie oświadczenie woli. Przy czym przyczyna wskazana przez pracodawcę musi być prawdziwa, rzeczywista, konkretna, podanie bowiem przyczyny pozornej jest równoznaczne z jej brakiem, co sprawia, że rozwiązanie umowy jest bezzasadne.

W ocenie sądu pod względem formalnym wypowiedzenie zgodne jest z obowiązującymi przepisami, oświadczenie zostało złożone na piśmie, wskazano przyczynę mającą uzasadniać rozwiązanie stosunku pracy, zastosowano wymagany prawem okres wypowiedzenia. Wskazana przyczyna wypowiedzenia spełnia wymóg z art. 30 § 4 k.p., jest bowiem sformułowana jasno, konkretnie, precyzyjnie.

Zdaniem Sądu dokonane w sprawie ustalenia dają pełne podstawy do stwierdzenia, że podana w piśmie z dnia 26 października 2016 r. przyczyna wypowiedzenia umowy o pracę była rzeczywista, co czyni zasadnym rozwiązanie stosunku pracy z powodem. Przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało w pełni, że wyłączną przyczyną wypowiedzenia jest likwidacja stanowiska pracy nauczyciela akademickiego zaistniała z powodu braku godzin dydaktycznych w zakresie grafiki inżynierskiej i komputerowej grafiki inżynierskiej.

Powód choć kilka lat wcześniej nauczał także innych przedmiotów obecnie nie posiada wystarczających kwalifikacji w tym zakresie

Powód prowadził zajęcia (laboratorium) z przedmiotu Technologia informacyjna po raz ostatni w roku akademickim 2011/2012, na co wówczas pozwalały jego kwalifikacje. Powód obecnie kwalifikacji takich nie posiada z uwagi na ciągły postęp technologii. Powód nie jest inżynierem mechatronikiem a posiada jedynie studia podyplomowe z 1995 r.

Powód prowadził zajęcia z przedmiotu Informatyka (laboratorium) po raz ostatni w roku akademickim 2009/2010. Przedmiot ten na kierunku mechatronika jest obecnie prowadzony w formie projektu a nie laboratorium. Powód nie posiada obecnie wystarczających kwalifikacji do prowadzenia tego przedmiotu.

Z przedmiotu Narzędzia informatyki powód prowadził zajęcia po raz ostatni w roku akademickim 2003/2004. Powód nie jest inżynierem informatykiem i nie posiada kwalifikacji w zakresie systemu operacyjnego L. co jest niezbędne przy nauczaniu tego przedmiotu.

Przedstawione przez powoda certyfikaty i certyfikaty (k. 289-296) są być może wystarczające do nauczania i egzaminowania na poziomie szkoły średniej, gdzie powód posiada główne miejsce zatrudnienia. Część z tych dokumentów wydały prywatne firmy a decyzja z 19.06.2006 r. uprawnia do egzaminowania w zawodzie technik informatyk. Z dokumentów tych nie wynika aby zostały wydane przez osoby posiadające jakiekolwiek tytuły zawodowe, nie mówiąc już o stopniach naukowych. Sąd ocenił przedstawione dokumenty jako nieprzydatne w zakresie oceny kwalifikacji powoda do prowadzenia zajęć na uczelni wyższej. Na tym tle szczególnie wyróżnia się świadectwo pracy z KRUS za lata 1995-1999 r. Słusznie zauważa strona pozwana (k. 300), że doświadczenie zdobyte przez powoda w tym okresie należy obecnie uznać za archaiczne.

Ostatecznie to do pracodawcy należy ocena czy pracownik posiada wystarczające kwalifikacje na zajmowanym stanowisku. Ocena ta w przypadku państwowej uczelni wyższej musi być szczególnie krytyczna z uwagi na dbałość o poziom kształcenia oraz należyte gospodarowanie środkami publicznymi.

Powyższe zmiany powodują brak możliwości dalszego zatrudnienia 1 nauczyciela z uwagi na przewidzianą ilość godzin.

Z ugruntowanego orzecznictwa SN wynika, iż pracodawca dokonujący zwolnienia z przyczyn ekonomicznych jego dotyczących powinien dla obrony zasadności tej czynności wykazać, że zastosował obiektywne, sprawiedliwe kryteria doboru pracownika do zwolnienia i wziął przy tym pod uwagę wszystkich pracowników, których dotyczą przyczyny zmuszające go do rozwiązania stosunku pracy. Przy czym przy podejmowaniu decyzji w tym zakresie pracodawca może się kierować własnymi, uzasadnionymi potrzebami (wyrok SN z 12.09.2000 r., I PKN 26/00). Okoliczności te (kryteria) podlegają badaniu przez sąd w ramach kontroli zasadności wypowiedzenia. Zastosowanie niewłaściwych kryteriów może stanowić przesłankę uznania wypowiedzenia za nieuzasadnione.

Kryteriami jakimi kierował się pracodawca typując powoda do zwolnienia to: deklaracja podstawowego miejsca pracy w (...) w N., jakość prowadzonych zajęć, doświadczenie zawodowe zdobyte poza Uczelnią, posiadanie dorobku naukowego w zakresie prowadzonych zajęć, starania o uzyskanie awansu naukowego, udział w promocji Instytutu, realizowanie dodatkowych obowiązków w Instytucie i (...), realizowanie zajęć w semestrach roku akademickiego 2016/2017.

Ustalone przez stronę pozwaną kryteria spełniają wymogi wynikające z orzecznictwa sądowego w tej materii, mają bowiem charakter obiektywny, sprawdzalny, są sprawiedliwe, niedyskryminujące. Kryteria te z jednej strony uwzględniają aspekt socjalny pracowników (deklaracja podstawowego miejsca pracy w (...)), z drugiej zaś uwzględniają interesy pracodawcy, tj. by w zakładzie po zwolnieniu pozostały osoby, które dają gwarancję jak najlepszego wykonywania powierzonych im obowiązków. W ocenie Sądu tak ustalone kryteria były zasadną podstawą typowania pracowników do zwolnienia.

Spośród trzech pracowników zatrudnionych w Instytucie technicznym na stanowiskach wykładowców (z tytułami magistra) to powód spełniał w największym zakresie kryteria zwolnienia przyjęte przez pracodawcę.

Porównywani wykładowcy mają tytuły zawodowe magistra inżyniera i w przeciwieństwie do powoda przydzielono im dużą liczbę dodatkowych funkcji i obowiązków (wymienione w stanie faktycznym).

W szczególności dwójka pozostałych nauczycieli akademickich w Instytucie (...) posiada oprócz kwalifikacji do prowadzenia zajęć z przedmiotów grafiki inżynieryjnej oraz komputerowej na studiach I stopnia również kwalifikacje do prowadzenia zajęć z wielu innych przedmiotów.

Z powodem nie mogą być porównywani wykładowcy posiadający stopień naukowy doktora gdyż stanowią oni tak zwane minimum kadrowe, ponadto posiadają znacznie wyższe kwalifikacje.

Mając na uwadze całokształt powyższych okoliczności, sąd oddalił powództwo.

Sąd obciążył powoda kosztami procesu jako stronę przegrywającą na zasadzie art. 98 k.p.c. Na koszty te składają się koszty poniesione przez stronę pozwaną na zastępstwo prawne zgodnie z podwójną stawką przewidzianą w § 9 ust.1 punkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

Z:

1. odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć powodowi,

2. kalendarz 14 dni.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Maria Koczyk
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Nowym Sączu
Osoba, która wytworzyła informację:  Marek Wójcik,  Janina Maciuszek, Anna Ogórek
Data wytworzenia informacji: